Rzeki Gudżaratu i z nurtem ku zachodowi

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search

mały|Indie środkowe

Od zachodu na wschód

nazwa opis ilość wzmianek
Sarasvatī
Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas, Sarasvati

na wpół legendarna rzeka, bogini nauki, literatury i sztuk pięknych. Identyfikowana jako mowa (vac) i matka Wed. MBh uznaje ją za rzekę ginącą w piaskach w miejscu Winaśana (Vinaśana - zniknięcie), gdzie mieszkają Abhirowie. W górnym biegu identyfikowana jako okresowa rzeka Ghaggar-Hakra (ginąca na pustyni Thar). Swe źródła mogła mieć w górach Śiwalik w okolicy miejscowość Adi Badri (70 km na północny wschód od Kurukszetry). W dolnym biegu identyfikowana jako rzeka Luni i zachodnia Banas (Dṛṣadvatī) oraz jego dopływ płynący przez miejscowość Pata nazywany Saraswati. Pielgrzymkę Balaramy do brodów Saraswati opisuje MBh 9.33-53.

miasta: Kurukṣetra, Prabhāsa

krainy: Kuru, Suraṣṭra

(216)
Oghavatī
Pehowa (miejscowość)

dopływ Saraswati. Nad tą rzeką miało być położone miejsce pielgrzymek Prythudaka (Pṛthūdaka) identyfikowane jako Pehova (27 km na zachód od Kurukszetry).

miejsce pielgrzymkowe: Pṛthūdaka

krainy: Kuru

12
Dṛṣadvatī
Luni, West Banas, Banas, Sarasvati

wg Manusmryti (2.17) wraz z Saraswati są granicami Brahmawarty (Brahmāvarta) – ziem cywilizacji aryjskiej. Miała powstawać w okolicach jeziora Puszkar – wylewa się z naczynia Brahmy. Ponieważ miała płynąć ku północy, identyfikowana jest czasem jako Banas (Parṇāśā). Ponieważ miała być dopływem Saraswati, identyfikowana jest jako Luni oraz zachodni Banas. Zachodni Banas to prawie wyschła dziś rzeka, która powstaje w okolicach Abu (Arbuda) i wpada do zatoki Kaććh, jej dopływem jest Sarasvati płynąca przez Patan, a mająca źródła również w okolicach Abu. Luni (Lavaṇavāri – „Słonowodna”) dziś jest największą rzeką na pustyni Thar. Powstaje w okolicach Puszkary w górach Aravalli i ginie w piaskach pustyni. Dawniej mogła być dopływem Saraswati wpadającej jak zachodni Banas do zatoki Kaććh.

11
Ghṛtavatī
Ghee

„masłonisna”, mała rzeka w Gudżaracie zaczynająca się w jeziorze Ghee (klarowanego masła) i wpadająca do zatoki Kaććh.

kraina: Ānarta

1
Palāśinī
Madhuwanti, Uben

swój początek miała mieć przy górze Girnar (Raivataka). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od drzew palaśa (palāśa).

krainy: Surāṣṭra, Ānarta

1
Śvabhra
Sabarmati

„dziura”, „przepaść”, rzeka wypływa z okolic góry Abu, płynie przez Ahmedabad i wpływa do Zatoki Kambajskiej. W MBh termin nie występuje w znaczeniu rzeki.

krainy: Surāṣṭra

(8)
Mahī
Mahi

płynie na południe i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę krain Surasztra i Haihaja.

krainy: Surāṣṭra, Haihaya

(460)
Narmadā
Narmada

płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę między krainami Awanti i Haihaja. U jej ujścia leżał słynny port morski znany w starożytności – Bhrygugaććha.

miasto: Bharukaccha

krainy: Pulinda, Haihaya, Avanti

15
Payoṣṇī
Tapti

płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Za nią znajdowało się północne wejście do lasu Dandaka (Daṇḍaka). Współczesna nazwa pochodzi od słowa tapatī, co w MBh jest imieniem córki  Surji i Ćhaji. Stanowi granicę krain Haihaja i Widarbha.

krainy: Haihaya i Vidarbha

8
Vāpī
Damanganga

niewielka rzeka wpadająca do Zatoki Kambajskiej 140 km poniżej ujścia Narmady. Identyfikowana na podstawie miejscowości Vapi leżącej u jej ujścia.

(29)