Puṇḍra

[[Plik:06 Północny wschód.png|alt=|mały|Północny wschód i południe subkontynentu]] [[Plik:Mapa Indii - główne rejony.png|mały|Mapa MBh - rejony i główne krainy]]

Charakterystyka krainy

krainy / ludy		stolica	władca	liczba wzmianek	stronnictwo
Aṅga	Aṅga	Campā (6)	(Lomapāda+)	56	K
	Vaṅga		Karṇa	31	K
	Puṇḍra	Puṇḍrasya nāgara (1)	Pauṇḍra	20	P
	Suhma			11

• Ostatnia kolumna to stronnictwa biorące udział w konflikcie: K=Kaurava, P=Pāṇḍava.
• W nawiasach przy miastach i bohaterach podana jest liczba wzmianek w MBh.

Królestwa z dalekiego północnego wschodu nie odgrywają wielkiej roli w MBh, ale obszar Bengalu i pogranicza Birmy są znane autorom. Protoplastą krain Bengalu i Orisy był Dīrghatamas. Siostra kapłana bogów Bryhaspatiego (Bṛhaspati) Mamatā i jej mąż Utathya spodziewają się dziecka. Będąc jeszcze w łonie, poznaje ono Wedy z sześcioma naukami pomocniczymi (aṅga). Jednak płód kopie swego wuja, za co zostaje przez niego przeklęty, by urodził się ślepy i dlatego otrzymuje on imię „Długociemny” (Dīrghatamas). Chłopiec poślubia braminkę i żyje w społeczności wieszczów. Z czasem poznaje od potomka Surabi (Saurabheya) praktyki swobody seksualnej (godharma), za co zostaje odrzucony przez żonę i wykluczony ze społeczności. Zdenerwowany Dīrghatamas ustanawia zasadę, że od tego dnia kobieta musi być wierna tylko jednemu mężowi (nawet po jego śmierci). Jego żona w złości rozkazuje synom przywiązać ojca do tratwy i puścić z biegiem Gangi. Po przepłynięciu licznych królestw wyławia go król Bali i prosi, by począł potomstwo z jego żoną Sudeszną (Sudeṣṇā). Ta jednak widząc ślepotę wieszcza podsyła mu służącą (śūdra), z którą poczyna jedenaścioro dzieci. Po naleganiach męża sama Sudeṣṇā udaje się do wieszcza, ten dotyka jej ciała i zapowiada, że urodzi pięciu synów o imionach: Aṅga, Vaṅga, Kaliṅga, Puṇḍra i Suhma, i będą oni założycielami rodów nazywanych od swoich imion. Gdy wieszcz został uleczony ze ślepoty, otrzymał imię Gotama.

Ludy Puṇḍra oddały hołd Yudhiṣṭhirze, są też wyliczani jako oddziały w jego armii. Ich władca nazywany jest Pauṇḍra, Pauṇḍraka lub Vāsudeva. Paundrą też nazywana jest koncha Bhimy, co może wskazywać na Bengal (Bangladesz) jako na miejsce jej pochodzenia. Za dawną stolicę Pundry przyjmuje się Mahasthangarh.

Pokolenia bohaterów i ich relacje

	Puṇḍra
dziadek
ojciec
syn	Pauṇḍraka / Vāsudeva
wnuk

• Ukośnik oddziela alternatywne imiona jednego bohatera.

Królestwem Puṇḍra włada Vāsudeva. Został on pokonany przez Bhimę podczas jego podbojów. MBh nie rozwija jego historii, ale w puranach (np. BhP 10.77) opisany jest jako przeciwnik Kryszny, który przypisał sobie miano bycia prawdziwym Wisznu i wraz z armią ruszył by zaatakować Dwarakę.