Category:Wyposażenie militarne: Difference between revisions
imported>AndBab No edit summary |
mNo edit summary |
||
| (10 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{InfoBox|autor=Andrzej Babkiewicz|redaktorzy=Andrzej Babkiewicz|data_publikacji=2023-02-09}} | |||
Niewiele wiadomo o '''[[Kavaca – zbroja|broni ochronnej]]''' w MBh. Autorzy stosują 8 terminów na jej określenie, z których dwa najczęstsze to: ''kavaca'' i ''varman''. Spotykamy też nomenklaturę określającą części zbroi jak: hełm (''śirastrāṇa''), [[Carman – tarcza|tarcza (''carman'')]], ochrona ręki (''hastatrāṇa''), ochrona palców lub kciuka (zakier łuczniczy) (''aṅgulitrāṇa''), zarękawie lub karwasz łuczniczy (''talatra/godhā''), obojczyk (''kaṇṭha-trāṇa'') oraz napierśnik (''uraśchada''). Zbroja w MBh okrywa również zwierzęta: konie i słonie, jednak w tekście spotykamy jedynie ogólne jej określenia, te same, które nazywają zbroję ludzką, bez dodatkowej specyfikacji. Najpopularniejsza zbroja słoniowa wykonana była ze skóry i dla wzmocnienia ćwiekowana. | |||
'''Rząd koński i słoniowy''' jest ważną częścią obrazów batalistycznych MBh. Autorzy wzmiankują jego części, choć i w tym przypadku ich precyzyjna identyfikacja daleka jest od klarowności: | '''[[Bhāṇḍa – rząd koński i słoniowy|Rząd koński i słoniowy]]''' jest ważną częścią obrazów batalistycznych MBh. Autorzy wzmiankują jego części, choć i w tym przypadku ich precyzyjna identyfikacja daleka jest od klarowności: | ||
* ''bhāṇḍa'' – uprząż / uzna z wędzidłem | |||
* ''kakṣyā'' – popręg (wraz z sidłem?) | |||
* ''kambala'' / ''kutha'' / ''paristoma'' – czaprak lub prosta forma siodła | |||
* ''abhīśu'' / ''raśmi'' – lejce | |||
* ''graiveya'' – łańcuch wokół szyi słonia (część uprzęży?). | |||
Rydwannicy to najbardziej poważna formacja militarna w MBh. Większość znaczących bohaterów walczy z '''[[Ratha – rydwan|rydwanu]]'''. W tekście odnajdujemy liczne opisy rydwanów, listy jego części (głównie wśród pobojowisk) czy opisy walk z niego prowadzonych. Część terminów nazywających elementy rydwanu jest niejasna: | |||
* ''kūbara'' – przednia cześć dyszla, do którego wiąże się jarzmo; miejsce gdzie zasiada woźnica (?), | |||
* ''anukarṣa'' – prawdopodobnie mocowanie dyszla do ośi, | |||
* ''bandhura'' / ''vandhura'' – przednia zaokrąglona część kosza (?), | |||
Inne informują nas o możliwej specyfice indyjskiego rydwanu, np. mógł on posiadać ławę do siedzenia (''upastha''), ważnym jego elementem były [[Dhvaja – proporzec z godłem|drzewce (''yaṣṭi'') proporca (''dhvaja'')]] oraz parasola (''chattra''), a dyszel mógł być montowany do ośki przy pomocy widłowej, trójczłonowej konstrukcji (''triveṇu'' – „trójbambus”). | |||
Inne informują nas o możliwej specyfice indyjskiego rydwanu, np. mógł on posiadać ławę do siedzenia (''upastha''), ważnym jego elementem były drzewce (''yaṣṭi'') proporca (''dhvaja'') oraz parasola (''chattra''), a dyszel mógł być montowany do ośki przy pomocy widłowej, trójczłonowej konstrukcji (''triveṇu'' – „trójbambus”). | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! rowspan="3" ! style="text-align: center;"|1 | |||
|'''''śaraṇa / āśraya / rakṣaṇa''''' – broń ochronna (zbroja) | |'''''śaraṇa / āśraya / rakṣaṇa''''' – broń ochronna (zbroja) | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
* [[Kavaca – zbroja|'''''kavaca''''' – zbroja]] | |||
|- | |- | ||
| | | | ||
* [[Carman – tarcza|'''''carman''''' – tarcza]] | |||
|- | |- | ||
|2 | ! style="text-align: center;"|2 | ||
|'''''bhāṇḍa, kakṣyā''''' – rząd koński i słoniowy | |[[Bhāṇḍa – rząd koński i słoniowy|'''''bhāṇḍa, kakṣyā''''' – rząd koński i słoniowy]] | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" ! style="text-align: center;"|3 | |||
|'''''ratha''''' – rydwan | |[[Ratha – rydwan|'''''ratha''''' – rydwan]] | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
* [[Dhvaja – proporzec z godłem|'''''dhvaja''''' – proporzec z godłem]] | |||
|} | |} | ||
[[Category:Militaria]] | |||
Latest revision as of 16:15, 9 February 2023
Niewiele wiadomo o broni ochronnej w MBh. Autorzy stosują 8 terminów na jej określenie, z których dwa najczęstsze to: kavaca i varman. Spotykamy też nomenklaturę określającą części zbroi jak: hełm (śirastrāṇa), tarcza (carman), ochrona ręki (hastatrāṇa), ochrona palców lub kciuka (zakier łuczniczy) (aṅgulitrāṇa), zarękawie lub karwasz łuczniczy (talatra/godhā), obojczyk (kaṇṭha-trāṇa) oraz napierśnik (uraśchada). Zbroja w MBh okrywa również zwierzęta: konie i słonie, jednak w tekście spotykamy jedynie ogólne jej określenia, te same, które nazywają zbroję ludzką, bez dodatkowej specyfikacji. Najpopularniejsza zbroja słoniowa wykonana była ze skóry i dla wzmocnienia ćwiekowana.
Rząd koński i słoniowy jest ważną częścią obrazów batalistycznych MBh. Autorzy wzmiankują jego części, choć i w tym przypadku ich precyzyjna identyfikacja daleka jest od klarowności:
- bhāṇḍa – uprząż / uzna z wędzidłem
- kakṣyā – popręg (wraz z sidłem?)
- kambala / kutha / paristoma – czaprak lub prosta forma siodła
- abhīśu / raśmi – lejce
- graiveya – łańcuch wokół szyi słonia (część uprzęży?).
Rydwannicy to najbardziej poważna formacja militarna w MBh. Większość znaczących bohaterów walczy z rydwanu. W tekście odnajdujemy liczne opisy rydwanów, listy jego części (głównie wśród pobojowisk) czy opisy walk z niego prowadzonych. Część terminów nazywających elementy rydwanu jest niejasna:
- kūbara – przednia cześć dyszla, do którego wiąże się jarzmo; miejsce gdzie zasiada woźnica (?),
- anukarṣa – prawdopodobnie mocowanie dyszla do ośi,
- bandhura / vandhura – przednia zaokrąglona część kosza (?),
Inne informują nas o możliwej specyfice indyjskiego rydwanu, np. mógł on posiadać ławę do siedzenia (upastha), ważnym jego elementem były drzewce (yaṣṭi) proporca (dhvaja) oraz parasola (chattra), a dyszel mógł być montowany do ośki przy pomocy widłowej, trójczłonowej konstrukcji (triveṇu – „trójbambus”).
| 1 | śaraṇa / āśraya / rakṣaṇa – broń ochronna (zbroja) |
|---|---|
| 2 | bhāṇḍa, kakṣyā – rząd koński i słoniowy |
| 3 | ratha – rydwan |
Pages in category "Wyposażenie militarne"
The following 5 pages are in this category, out of 5 total.
