Category:Wyposażenie militarne: Difference between revisions

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search
imported>AndBab
(Utworzono pustą stronę)
 
mNo edit summary
 
(11 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
{{InfoBox|autor=Andrzej Babkiewicz|redaktorzy=Andrzej Babkiewicz|data_publikacji=2023-02-09}}


Niewiele wiadomo o '''[[Kavaca – zbroja|broni ochronnej]]''' w MBh. Autorzy stosują 8 terminów na jej określenie, z których dwa najczęstsze to: ''kavaca'' i ''varman''. Spotykamy też nomenklaturę określającą części zbroi jak: hełm (''śirastrāṇa''), [[Carman – tarcza|tarcza (''carman'')]], ochrona ręki (''hastatrāṇa''), ochrona palców lub kciuka (zakier łuczniczy) (''aṅgulitrāṇa''), zarękawie lub karwasz łuczniczy (''talatra/godhā''), obojczyk (''kaṇṭha-trāṇa'') oraz napierśnik (''uraśchada''). Zbroja w MBh okrywa również zwierzęta: konie i słonie, jednak w tekście spotykamy jedynie ogólne jej określenia, te same, które nazywają zbroję ludzką, bez dodatkowej specyfikacji. Najpopularniejsza zbroja słoniowa wykonana była ze skóry i dla wzmocnienia ćwiekowana.
'''[[Bhāṇḍa – rząd koński i słoniowy|Rząd koński i słoniowy]]''' jest ważną częścią obrazów batalistycznych MBh. Autorzy wzmiankują jego części, choć i w tym przypadku ich precyzyjna identyfikacja daleka jest od klarowności:
* ''bhāṇḍa'' – uprząż / uzna z wędzidłem
* ''kakṣyā'' – popręg (wraz z sidłem?)
* ''kambala'' / ''kutha'' / ''paristoma'' – czaprak lub prosta forma siodła
* ''abhīśu'' / ''raśmi'' – lejce
* ''graiveya'' – łańcuch wokół szyi słonia (część uprzęży?).
Rydwannicy to najbardziej poważna formacja militarna w MBh. Większość znaczących bohaterów walczy z '''[[Ratha – rydwan|rydwanu]]'''. W tekście odnajdujemy liczne opisy rydwanów, listy jego części (głównie wśród pobojowisk) czy opisy walk z niego prowadzonych. Część terminów nazywających elementy rydwanu jest niejasna:
* ''kūbara'' – przednia cześć dyszla, do którego wiąże się jarzmo; miejsce gdzie zasiada woźnica (?),
* ''anukarṣa'' – prawdopodobnie mocowanie dyszla do ośi,
* ''bandhura'' / ''vandhura'' – przednia zaokrąglona część kosza (?),
Inne informują nas o możliwej specyfice indyjskiego rydwanu, np. mógł on posiadać ławę do siedzenia (''upastha''), ważnym jego elementem były [[Dhvaja – proporzec z godłem|drzewce (''yaṣṭi'') proporca (''dhvaja'')]] oraz parasola (''chattra''), a dyszel mógł być montowany do ośki przy pomocy widłowej, trójczłonowej konstrukcji (''triveṇu'' – „trójbambus”).
{| class="wikitable"
! rowspan="3" ! style="text-align: center;"|1
|'''''śaraṇa /  āśraya / rakṣaṇa''''' – broń ochronna (zbroja)
|-
|
* [[Kavaca – zbroja|'''''kavaca''''' – zbroja]]
|-
|
* [[Carman – tarcza|'''''carman''''' – tarcza]]
|-
! style="text-align: center;"|2
|[[Bhāṇḍa – rząd koński i słoniowy|'''''bhāṇḍa, kakṣyā''''' – rząd  koński i słoniowy]]
|-
! rowspan="2" ! style="text-align: center;"|3
|[[Ratha – rydwan|'''''ratha''''' – rydwan]]
|-
|
* [[Dhvaja – proporzec z godłem|'''''dhvaja'''''  – proporzec z godłem]]
|}
[[Category:Militaria]]

Latest revision as of 16:15, 9 February 2023

Niewiele wiadomo o broni ochronnej w MBh. Autorzy stosują 8 terminów na jej określenie, z których dwa najczęstsze to: kavaca i varman. Spotykamy też nomenklaturę określającą części zbroi jak: hełm (śirastrāṇa), tarcza (carman), ochrona ręki (hastatrāṇa), ochrona palców lub kciuka (zakier łuczniczy) (aṅgulitrāṇa), zarękawie lub karwasz łuczniczy (talatra/godhā), obojczyk (kaṇṭha-trāṇa) oraz napierśnik (uraśchada). Zbroja w MBh okrywa również zwierzęta: konie i słonie, jednak w tekście spotykamy jedynie ogólne jej określenia, te same, które nazywają zbroję ludzką, bez dodatkowej specyfikacji. Najpopularniejsza zbroja słoniowa wykonana była ze skóry i dla wzmocnienia ćwiekowana.

Rząd koński i słoniowy jest ważną częścią obrazów batalistycznych MBh. Autorzy wzmiankują jego części, choć i w tym przypadku ich precyzyjna identyfikacja daleka jest od klarowności:

  • bhāṇḍa – uprząż / uzna z wędzidłem
  • kakṣyā – popręg (wraz z sidłem?)
  • kambala / kutha / paristoma – czaprak lub prosta forma siodła
  • abhīśu / raśmi – lejce
  • graiveya – łańcuch wokół szyi słonia (część uprzęży?).

Rydwannicy to najbardziej poważna formacja militarna w MBh. Większość znaczących bohaterów walczy z rydwanu. W tekście odnajdujemy liczne opisy rydwanów, listy jego części (głównie wśród pobojowisk) czy opisy walk z niego prowadzonych. Część terminów nazywających elementy rydwanu jest niejasna:

  • kūbara – przednia cześć dyszla, do którego wiąże się jarzmo; miejsce gdzie zasiada woźnica (?),
  • anukarṣa – prawdopodobnie mocowanie dyszla do ośi,
  • bandhura / vandhura – przednia zaokrąglona część kosza (?),

Inne informują nas o możliwej specyfice indyjskiego rydwanu, np. mógł on posiadać ławę do siedzenia (upastha), ważnym jego elementem były drzewce (yaṣṭi) proporca (dhvaja) oraz parasola (chattra), a dyszel mógł być montowany do ośki przy pomocy widłowej, trójczłonowej konstrukcji (triveṇu – „trójbambus”).

1 śaraṇa / āśraya / rakṣaṇa – broń ochronna (zbroja)
2 bhāṇḍa, kakṣyā – rząd koński i słoniowy
3 ratha – rydwan

Pages in category "Wyposażenie militarne"

The following 5 pages are in this category, out of 5 total.