Rzeki Gudżaratu i z nurtem ku zachodowi: Difference between revisions
imported>AndBab No edit summary |
imported>AndBab No edit summary |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
[[Plik:09 Indie środkowe.png|mały|Indie środkowe]] | [[Plik:09 Indie środkowe.png|mały|Indie środkowe]] | ||
== | == Od zachodu na wschód == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|'''nazwa''' | |'''nazwa''' | ||
Line 11: | Line 11: | ||
|'''Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas, Sarasvati''' | |'''Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas, Sarasvati''' | ||
na wpół legendarna rzeka, bogini nauki, literatury i sztuk pięknych. Identyfikowana jako mowa (''vac'') i matka Wed. MBh uznaje ją za rzekę ginącą w piaskach w miejscu Winaśana (''Vinaśana'' - zniknięcie), gdzie mieszkają Abhirowie. W górnym biegu identyfikowana jako okresowa rzeka Ghaggar-Hakra (ginąca na pustyni Thar). Swe źródła mogła mieć w górach Śiwalik w okolicy miejscowość Adi Badri (70 km na północny wschód od Kurukszetry). W dolnym biegu identyfikowana jako rzeka Luni i zachodnia Banas (''Dṛṣadvatī'') oraz jego dopływ płynący przez miejscowość Pata nazywany Saraswati. Pielgrzymkę Balaramy do brodów Saraswati opisuje MBh 9.33-53 | na wpół legendarna rzeka, bogini nauki, literatury i sztuk pięknych. Identyfikowana jako mowa (''vac'') i matka Wed. MBh uznaje ją za rzekę ginącą w piaskach w miejscu Winaśana (''Vinaśana'' - zniknięcie), gdzie mieszkają Abhirowie. W górnym biegu identyfikowana jako okresowa rzeka Ghaggar-Hakra (ginąca na pustyni Thar). Swe źródła mogła mieć w górach Śiwalik w okolicy miejscowość Adi Badri (70 km na północny wschód od Kurukszetry). W dolnym biegu identyfikowana jako rzeka Luni i zachodnia Banas (''Dṛṣadvatī'') oraz jego dopływ płynący przez miejscowość Pata nazywany Saraswati. [[Pielgrzymka Ramy wzdłuż brodów Saraswati (9.34-53)|Pielgrzymkę Balaramy do brodów Saraswati opisuje MBh 9.33-53]]. | ||
'''miasta''': ''Kurukṣetra, Prabhāsa'' | '''miasta''': ''Kurukṣetra, Prabhāsa'' | ||
Line 22: | Line 22: | ||
|'''Pehowa''' (miejscowość) | |'''Pehowa''' (miejscowość) | ||
dopływ Saraswati. Nad tą rzeką miało być położone miejsce pielgrzymek Prythudaka (''Pṛthūdaka'') identyfikowane jako Pehova (27 km na zachód od Kurukszetry) | dopływ Saraswati. Nad tą rzeką miało być położone miejsce pielgrzymek Prythudaka (''Pṛthūdaka'') identyfikowane jako Pehova (27 km na zachód od Kurukszetry). | ||
'''miejsce pielgrzymkowe''': ''Pṛthūdaka'' | '''miejsce pielgrzymkowe''': ''Pṛthūdaka'' | ||
Line 40: | Line 40: | ||
|'''Ghee''' | |'''Ghee''' | ||
„masłonisna”, mała rzeka w Gudżaracie zaczynająca się w jeziorze Ghee (klarowanego masła) i wpadająca do zatoki Kaććh | „masłonisna”, mała rzeka w Gudżaracie zaczynająca się w jeziorze Ghee (klarowanego masła) i wpadająca do zatoki Kaććh. | ||
'''kraina''': ''Ānarta'' | '''kraina''': ''Ānarta'' | ||
Line 49: | Line 49: | ||
|'''Madhuwanti, Uben''' | |'''Madhuwanti, Uben''' | ||
swój początek miała mieć przy górze Girnar (''Raivataka''). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od drzew palaśa (''palāśa'') | swój początek miała mieć przy górze Girnar (''Raivataka''). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od drzew palaśa (''palāśa''). | ||
'''krainy''': ''Surāṣṭra, Ānarta'' | '''krainy''': ''Surāṣṭra, Ānarta'' | ||
Line 67: | Line 67: | ||
|'''Mahi''' | |'''Mahi''' | ||
płynie na południe i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę krain Surasztra i Haihaja | płynie na południe i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę krain Surasztra i Haihaja. | ||
'''krainy''': ''Surāṣṭra, Haihaya'' | '''krainy''': ''Surāṣṭra, Haihaya'' | ||
Line 76: | Line 76: | ||
|'''Narmada''' | |'''Narmada''' | ||
płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę między krainami Awanti i Haihaja. U jej ujścia leżał słynny port morski znany w starożytności – Bhrygugaććha | płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę między krainami Awanti i Haihaja. U jej ujścia leżał słynny port morski znany w starożytności – Bhrygugaććha. | ||
'''miasto''': ''Bharukaccha'' | '''miasto''': ''Bharukaccha'' | ||
Line 87: | Line 87: | ||
|'''Tapti''' | |'''Tapti''' | ||
płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Za nią znajdowało się północne wejście do lasu Dandaka (''Daṇḍaka''). Współczesna nazwa pochodzi od słowa ''tapatī,'' co w MBh jest imieniem córki Surji i Ćhaji. Stanowi granicę krain Haihaja i Widarbha | płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Za nią znajdowało się północne wejście do lasu Dandaka (''Daṇḍaka''). Współczesna nazwa pochodzi od słowa ''tapatī,'' co w MBh jest imieniem córki Surji i Ćhaji. Stanowi granicę krain Haihaja i Widarbha. | ||
'''krainy''': ''Haihaya'' i ''Vidarbha'' | '''krainy''': ''Haihaya'' i ''Vidarbha'' |
Latest revision as of 21:42, 30 July 2021
Od zachodu na wschód
nazwa | opis | ilość wzmianek |
Sarasvatī |
Ghaggar-Hakra, Luni, West Banas, Sarasvati
na wpół legendarna rzeka, bogini nauki, literatury i sztuk pięknych. Identyfikowana jako mowa (vac) i matka Wed. MBh uznaje ją za rzekę ginącą w piaskach w miejscu Winaśana (Vinaśana - zniknięcie), gdzie mieszkają Abhirowie. W górnym biegu identyfikowana jako okresowa rzeka Ghaggar-Hakra (ginąca na pustyni Thar). Swe źródła mogła mieć w górach Śiwalik w okolicy miejscowość Adi Badri (70 km na północny wschód od Kurukszetry). W dolnym biegu identyfikowana jako rzeka Luni i zachodnia Banas (Dṛṣadvatī) oraz jego dopływ płynący przez miejscowość Pata nazywany Saraswati. Pielgrzymkę Balaramy do brodów Saraswati opisuje MBh 9.33-53. miasta: Kurukṣetra, Prabhāsa krainy: Kuru, Suraṣṭra |
(216) |
Oghavatī |
Pehowa (miejscowość)
dopływ Saraswati. Nad tą rzeką miało być położone miejsce pielgrzymek Prythudaka (Pṛthūdaka) identyfikowane jako Pehova (27 km na zachód od Kurukszetry). miejsce pielgrzymkowe: Pṛthūdaka krainy: Kuru |
12 |
Dṛṣadvatī |
Luni, West Banas, Banas, Sarasvati
wg Manusmryti (2.17) wraz z Saraswati są granicami Brahmawarty (Brahmāvarta) – ziem cywilizacji aryjskiej. Miała powstawać w okolicach jeziora Puszkar – wylewa się z naczynia Brahmy. Ponieważ miała płynąć ku północy, identyfikowana jest czasem jako Banas (Parṇāśā). Ponieważ miała być dopływem Saraswati, identyfikowana jest jako Luni oraz zachodni Banas. Zachodni Banas to prawie wyschła dziś rzeka, która powstaje w okolicach Abu (Arbuda) i wpada do zatoki Kaććh, jej dopływem jest Sarasvati płynąca przez Patan, a mająca źródła również w okolicach Abu. Luni (Lavaṇavāri – „Słonowodna”) dziś jest największą rzeką na pustyni Thar. Powstaje w okolicach Puszkary w górach Aravalli i ginie w piaskach pustyni. Dawniej mogła być dopływem Saraswati wpadającej jak zachodni Banas do zatoki Kaććh. |
11 |
Ghṛtavatī |
Ghee
„masłonisna”, mała rzeka w Gudżaracie zaczynająca się w jeziorze Ghee (klarowanego masła) i wpadająca do zatoki Kaććh. kraina: Ānarta |
1 |
Palāśinī |
Madhuwanti, Uben
swój początek miała mieć przy górze Girnar (Raivataka). Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od drzew palaśa (palāśa). krainy: Surāṣṭra, Ānarta |
1 |
Śvabhra |
Sabarmati
„dziura”, „przepaść”, rzeka wypływa z okolic góry Abu, płynie przez Ahmedabad i wpływa do Zatoki Kambajskiej. W MBh termin nie występuje w znaczeniu rzeki. krainy: Surāṣṭra |
(8) |
Mahī |
Mahi
płynie na południe i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę krain Surasztra i Haihaja. krainy: Surāṣṭra, Haihaya |
(460) |
Narmadā |
Narmada
płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Stanowi granicę między krainami Awanti i Haihaja. U jej ujścia leżał słynny port morski znany w starożytności – Bhrygugaććha. miasto: Bharukaccha krainy: Pulinda, Haihaya, Avanti |
15 |
Payoṣṇī |
Tapti
płynie na zachód i wpada do Zatoki Kambajskiej. Za nią znajdowało się północne wejście do lasu Dandaka (Daṇḍaka). Współczesna nazwa pochodzi od słowa tapatī, co w MBh jest imieniem córki Surji i Ćhaji. Stanowi granicę krain Haihaja i Widarbha. krainy: Haihaya i Vidarbha |
8 |
Vāpī |
Damanganga
niewielka rzeka wpadająca do Zatoki Kambajskiej 140 km poniżej ujścia Narmady. Identyfikowana na podstawie miejscowości Vapi leżącej u jej ujścia. |
(29) |