Maści koni

From en-MahabharataWiki
Revision as of 10:05, 11 July 2021 by imported>AndBab
Jump to navigationJump to search

Bohaterowie eposu identyfikowani są z maścią swych koni, co czasem znajduje odzwierciedlenie w ich imionach, np. Drona nazywany jest Krwawokonnym (Droṇa – Śonāśva), a Ardźuna Białowierzchowcowym (Arjuna – Śvetavāhana). Opis maści koni bohaterów po stronie Pandawów przedstawia MBh 7.22, dodatkowe fragmenty rozsiane są po całym tekście. Maść koni najczęściej wyrażona jest przez jej porównanie z kwiatem, ptakiem, zwierzęciem lub jakimś innym obiektem o charakterystycznej barwie. Dzięki temu opisy maści koni dużo wnoszą do metaforyki kolorystycznej eposu w ogólności. Zwracają uwagę na to, jakim obiektom przypisywano znaczące kolory i jaką paletą barw posługiwali się bardowie. W tabeli, tam gdzie jest to możliwe, umieszczamy zdjęcia obiektów, które służą za metaforę źródłową koloru (źródło barwy) i podajemy współczesną możliwą nomenklaturę maści (kasztanowa, siwa, szampańska itd.). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.

imię maść obrazek źródło barwy
Abhimanyu kasztanowa

- płowa, czerwonobrązowa (piśaṅga),

- 7.7.26

Arjuna siwa

- biała (śveta),

- barwa czapli (balāka),

- 7.6.20, 7.75.31

Bhīma gniada (sabino)

- barwa antylopy indyjskiej (ṛśya),

- brązowo-czarna, białe nogi i podbrzusze,

- 7.22.2

Bhīṣma siwa

- biała (śveta),

- 6.78.12

Bṛhatkṣatra izabelowata (palomino)

- przydymiona słoma / proso (palāladhūma),

- 7.22.17

Cekitāna kremowa (cremello)

- brunatny jedwab (babhrukauśeya),

- 2.22.38

Citra srokata

- pstrokata / cętkowana (citra),

- 7.22.56

Citrāyudha złotoszampańska

- barwa kwiatu kimśuka (kiṃśukapuṣpa),

- konie w barwnych wieńcach (citramālya),

- 7.22.54

Ćandradeva siwa jabłkowita (szpak)

- barwa księżyca (śaśāṅka),

- 7.22.50

Daṇḍadhāra izabelowata (palomino)

- barwa pręcików lotosu (padmakiñjalka),

- barwa kępy pędów bambusa (śarakāṇḍanibha),

- 7.22.46

Daṇḍaketu kremowa (cremello)

- barwa kurzego jaja (kukkuṭāṇḍa),

- 7.22.58

Dhṛṣṭadyumna bułana (myszata)

- gołębia (pārāvata),

- 7.19.22, 7.22.33

Dhṛṣṭaketu tarantowa (płatki śniegu)

- cętkowana (śabala),

- barwa jelenia czytala (sāraṅga),

- 7.22.15

Droṇa jasnogniada

- krwista (śoṇa),

- 7.7.10

Drupada kasztanowa (z gwiazdką)

- żółto-zielona, płowa, rudawa (hari),

- ze znakiem na pysku (lalāma),

- 7.22.6

Draupadeya synowie Draupadi:

Prativindhya

    siwa (jabłkowita)

    - biała (śveta),

    - o czarnej grzywie (kṛṣṇagrīva),

    - 7.22.20

Sutasoma

    izabelowata (palomino)

    - barwa kwiatu fasoli mung (māṣapuṣpa),

    - 7.22.21

Śrutakīrti  

    kara

    - barwa piór kraski orientalnej (cāṣapatra)

    - 7.22.25

Śatānīka

    izabelowata (palomino)

    - barwa kwiatu damarzyku (śālapuṣpa),

    - barwa wschodzącego słońca (ādityataruṇa),

    - 7.22.23

Śrutasena

    kara

     - barwa pawiej szyi (mayūragrīva),

     - barwa pawia (mayūra),

    - konie mają złote jarzma (kāñcana, yoktṛ),

    - 7.22.24, 7.24.27




Ghaṭotkaca srokata (calico tabiano)

- wielobarwna (nānāvarṇa),

- różnorodne kształty pyska (nānākṛtimukha),

- 7.7.60

Hemavarṇa

(ojciec: Rocamāna)

siwa (szpak różany)

- barwa płatków lotosu (puṣkarapatra),

- 7.22.57

Janamejaya

(Pāñcalya)

izabelowata (palomino)

- barwa kwiatu gorczycy (sarṣapapuṣpa)

- 7.22.44

Karṇa myszata

- barwa jasnej chmury (pāṇḍurābhra),

- barwa gęsi indyjskiej (haṃsa),

- rydwan jak słońce między chmurami (7.2.36),

- 7.2.27, 7.107.25

Kāśirāja myszata

- barwa żurawia stepowego (krauñca),

- złocista (hemavarṇa),

- 7.22.19, 7.22.31

Kekaya

(pięciu braci)

ciemnogniada

- barwa czerwca szelakowego (indragopaka),

- 7.22.11

Kṣatradeva siwa (szpak różany)

- barwa lotosu (padma),

- o białych plamach wokół oczu (mallikākṣa),

- 7.22.18

Kuntibhoja (Purujit) tarantowa

- z czarną plamą wokół oczu (indrāyudha),

- 2.22.39

Nakula szampańska

- papuzia (śukapatra),

- 7.22.3

Nīla kara (srebrna)

- granatowa (nīla),

- 7.22.55

Pāñcalya

(?)

tarantowa

- barwa kwiatu fasoli mung (māṣa),

- pysk jak księżyc (candramukha),

- grzbiet jak jogurt (dadhipṛṣṭh),

- 7.22.45

Pāṇḍya siwa (szpak różany)

- barwa kwiatu arusy (āṭarūṣakapuṣpa),

- białe lub różowe kwiaty z czerwonymi paskami,

- 7.22.59

paṭaccarahantṛ (pogromca złodziei) szampańska

- papuzia (śuka),

- 7.22.53

Rathasena tarantowa

- barwa ciemnych kwiatów grochu (kalāyapuṣpa),

- w białe i miedziane pasy (śvetalohitarāji),

- 7.22.52

Rocamāna tarantowa (płatki śniegu)

- barwa firmamentu  (antarikṣa) ozdobionego gwiazdami (tārakācitrita),

- 7.2.40

Sahadeva kara

- czarna (kṛṣṇa),

- barwa chmury (megha),

- 7.22.4

Sahadeva (Jārāsaṃdhi) tarantowa

- cętkowana (karbura),

- o białych pęcinach (śitipāda),

- konie okryte złotą siatką (svarṇajāla),

- 7.2.41

Satyadhṛti (Saucitti) kasztanowa

- barwa jutrzenki (aruṇa),

- o białych pęcinach (śitipādā),

- konie w złotych napierśnikach (uraśchada, rukmapatra),

- 7.22.29, 7.22.32

Satyadhṛti  (Kṣaimi) srokata

- pstrokata (śabala),

- konie w złotych wieńcach (jāmbūnadasraja),

- 7.22.48

Simhasena (Pāñcalya) srokata

- barwa miedzianego zająca (śaśalohita),

- w białe pasy (pāṇḍurodgatarāji),

- 7.22.43

Sudāman srokata (sabino)

- barwa łodygi lotosu (puṣkaranāla),

- pstrokata / cętkowana (citra),

- 7.22.42

Sukṣatra (Kosala) kasztanowa

- brzuch jak ruda kazarka (cakravākodara),

- konie w złotych wieńcach (hemamāla),

- 7.22.47

Śaṅkha lub Uttara

(ojciec: Virāṭa)

izabelowata (palomino)

- barwa kurkumy (hāridra),

- 7.22.10

Śaibya kara

- barwa niebieskiej lilii (nīlotpala),

- konie noszą wielobarwne wieńce (citramālya),

- wielobarwny rydwan (citraratha),

- 7.22.51

Śikhaṇḍin kasztanowa

- barwa niewypalonej gliny (āmapātra),

- miedziany wschód słońca (tāmrāruṇa),

- 7.22.14

Śreṇimant kremowa (cremello)

- barwa jedwabiu (kauśeya),

- grzbiet pokryty złotem (rukmapṛṣṭhāvakīrṇa),

- 7.22.30

Śukla siwa

- biała (śukla),

- 7.22.49

Vārddhakṣemi szampańska

- barwa snopka słomy / prosa (palālakāṇḍa),

- 7.22.28

Virāṭa perłowa (perlino)

- barwa kwiatów patala (pāṭalapuṣpa),

- 7.22.9

Yudhiṣṭhira złotoszampańska

- złotawa (suvarṇa)

- konie przyozdobione czystym złotem (hemottamapraticchanna),

- 7.22.5, 7.22.61

Yuyudhāna myszata

- stalowa / srebrna (rajata),

- 7.22.2, 7.73.11