Aṅga
Charakterystyka krainy
| krainy / ludy | stolica | władca | liczba wzmianek | ||
| Aṅga | Aṅga | Campā (6) | (Lomapāda+) | 56 | K |
| Vaṅga | Karṇa | 31 | K | ||
| Puṇḍra | Puṇḍrasya nāgara (1) | Pauṇḍra | 20 | P | |
| Suhma | 11 | ||||
- Ostatnia kolumna to stronnictwa biorące udział w konflikcie: K=Kaurava, P=Pāṇḍava.
- W nawiasach przy miastach i bohaterach podana jest liczba wzmianek w MBh.
Królestwa z dalekiego północnego wschodu nie odgrywają wielkiej roli w MBh, ale obszar Bengalu i pogranicza Birmy są znane autorom. Protoplastą krain Bengalu i Orisy był Dīrghatamas. Siostra kapłana bogów Bryhaspatiego (Bṛhaspati) Mamatā i jej mąż Utathya spodziewają się dziecka. Będąc jeszcze w łonie, poznaje ono Wedy z sześcioma naukami pomocniczymi (aṅga). Jednak płód kopie swego wuja, za co zostaje przez niego przeklęty, by urodził się ślepy i dlatego otrzymuje on imię „Długociemny” (Dīrghatamas). Chłopiec poślubia braminkę i żyje w społeczności wieszczów. Z czasem poznaje od potomka Surabi (Saurabheya) praktyki swobody seksualnej (godharma), za co zostaje odrzucony przez żonę i wykluczony ze społeczności. Zdenerwowany Dīrghatamas ustanawia zasadę, że od tego dnia kobieta musi być wierna tylko jednemu mężowi (nawet po jego śmierci). Jego żona w złości rozkazuje synom przywiązać ojca do tratwy i puścić z biegiem Gangi. Po przepłynięciu licznych królestw wyławia go król Bali i prosi, by począł potomstwo z jego żoną Sudeszną (Sudeṣṇā). Ta jednak widząc ślepotę wieszcza podsyła mu służącą (śūdra), z którą poczyna jedenaścioro dzieci. Po naleganiach męża sama Sudeṣṇā udaje się do wieszcza, ten dotyka jej ciała i zapowiada, że urodzi pięciu synów o imionach: Aṅga, Vaṅga, Kaliṅga, Puṇḍra i Suhma, i będą oni założycielami rodów nazywanych od swoich imion. Gdy wieszcz został uleczony ze ślepoty, otrzymał imię Gotama.
Stolicą Angów była Campā (identyfikowana z wioskami w okolicy Bhagalpur), wymieniana jako miasto nad Gangesem, którego królem w zamierzchłych czasach był Lomapāda. Mówi się też o niej jako o mieście Adhirathy – ojca Karny oraz wieszcza Dewaśarmana (Devaśarman). Lomapāda jest znany w MBh z tego, że ofiarował swą córkę Śantę (Śāntā) wieszczowi Ryszjaśryndze (Ṛṣyaśṛṅga), by ten przybył do jego królestwa i uwolnił kraj od suszy. Władca Angi zostaje zabity wraz ze swym słoniem przez Bhimę gdy spieszy na pomoc Durjodhanie (7.25.14-18). Ludy Aṅga walczą na słoniach pod przywództwem Karny (7.68.31). Nazwani są oni barbarzyńcami (mleccha) i szpetnolicymi (nānāvikṛta-darśana).
Pokolenia bohaterów i ich relacje
| Kaliṅga | Aṅga | Puṇḍra | Prāgjyotiṣa | |
| dziadek | (Lomapāda) | Naraka | ||
| ojciec | Varuṇa | Adhiratha | Bhagadatta | |
| syn | Śrutāyudha | Karṇa | Pauṇḍraka / Vāsudeva | Vajradatta |
| wnuk | Vṛṣasena,
Suṣeṇa, Kālakeya |
- W nawiasach podane są istotne w rodzie kobiety.
Królestwa wschodnie (Aṅga, Vaṅga, Kaliṅga) miał otrzymać Karṇa od Durjodhany, gdy powstała wątpliwość, czy może konkurować on z Ardźuną, skoro nie ma pochodzenia królewskiego. Ojciec Karny mógł pochodzić z tego kraju, gdyż o stolicy Angów Ćampie mówi się jako o mieście Adhirathy.
