Godła: Difference between revisions

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search
imported>AndBab
imported>AndBab
No edit summary
 
(11 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 3: Line 3:
== Godła bohaterów ==
== Godła bohaterów ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''bohater'''
! style="text-align: center;"|'''bohater'''
|'''opis'''
! style="text-align: center;"|'''opis'''
|'''możliwe  wyobrażenie'''
! style="text-align: center;"|'''możliwe  wyobrażenie'''
|-
|-
|
|
====== '''''Abhimanyu''''' ======
====== ''Abhimanyu'' ======
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')


Line 18: Line 18:
* wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
* wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
* <u>7.22.63</u>
* <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Śarngapakshin 3.jpg|centruj|bezramki|167x167px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Arjuna''''' ======
====== ''Arjuna'' ======
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')


Line 27: Line 27:
* późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
* późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
* 7.3.30
* 7.3.30
|
|[[Plik:Kapi 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|185x185px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Aśvatthāman''''' ======
====== ''Aśvatthāman'' ======
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')


* 7.120.46
* 7.120.46
|
|[[Plik:Ogon lwa 2.jpg|centruj|bezramki|177x177px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Balarāma''''' ======
====== ''Balarāma'' ======
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


* 9.33.2
* 9.33.2
|
|[[Plik:Tala 2.jpg|centruj|bezramki|203x203px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Bhīma''''' ======
====== ''Bhīma'' ======
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')


* oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
* oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
* <u>7.22.63</u>
* <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Simha 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|232x232px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Bhīṣma''''' ======
====== ''Bhīṣma'' ======
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


* 6.100.14
* 6.100.14
|
|[[Plik:Tala 2.jpg|centruj|bezramki|203x203px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Bhuriśravas''''' ======
====== ''Bhuriśravas'' ======
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')


* 7.24.53
* 7.24.53
|
|[[Plik:Yūpa 3.jpg|centruj|bezramki|233x233px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Bṛhadbala''''' ======
====== ''Bṛhadbala'' ======
|'''lew''' (''siṃha'')
|'''lew''' (''siṃha'')


* 6.111.31
* 6.111.31
|
|[[Plik:Simha 7.jpg|centruj|bezramki|138x138px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Dhṛṣṭadyumna''''' ======
====== ''Dhṛṣṭadyumna'' ======
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')


Line 79: Line 79:
* jedno z drzew w raju Indry,
* jedno z drzew w raju Indry,
* 6.50.89
* 6.50.89
|
|[[Plik:Kovidāra 3.jpg|centruj|bezramki|193x193px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Draupadeya''''' ======
====== ''Draupadeya'' ======
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:


Line 91: Line 91:
* ''Śrutasena -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
* ''Śrutasena -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
* 7.39.16, <u>7.22.63</u>
* 7.39.16, <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Indra - vajrapani 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|187x187px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Droṇa''''' ======
====== ''Droṇa'' ======
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')


* 7.63.30, <u>7.22.63</u>
* 7.63.30, <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Vedi 3.jpg|centruj|bezramki|126x126px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Durpada''''' ======
====== ''Durpada'' ======
|biały  (''pāṇḍara'')
|biały  (''pāṇḍara'')


* 1.192.7
* 1.192.7
|
|[[Plik:Biały proporzec 3.jpg|centruj|bezramki|128x128px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Duryodhana''''' ======
====== ''Duryodhana'' ======
|słoń (''nāga'')
|słoń (''nāga'')


* czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
* czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
* 7.25.13
* 7.25.13
|
|[[Plik:Słoń 3.jpg|centruj|bezramki|153x153px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Ghaṭotkaca''''' ======
====== ''Ghaṭotkaca'' ======
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')


Line 124: Line 124:


* <u>7.22.63</u>
* <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Cakra 2.jpg|centruj|bezramki|139x139px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Jayadratha''''' ======
====== ''Jayadratha'' ======
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')


* 7.42.3
* 7.42.3
|
|[[Plik:Varaha 3.jpg|centruj|bezramki|178x178px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Karṇa''''' ======
====== ''Karṇa'' ======
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')


* 7.6.9
* 7.6.9
|
|[[Plik:Kakshya 3.jpg|centruj|bezramki|104x104px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Kṛpa''''' ======
====== ''Kṛpa'' ======
|'''byk''' (''vṛṣabha'')**
|'''byk''' (''vṛṣabha'')**
|
|[[Plik:Vrshabha 2.jpg|centruj|bezramki|137x137px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Kṛṣṇa''''' ======
====== ''Kṛṣṇa'' ======
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')


* 7.56.33, 7.57.14
* 7.56.33, 7.57.14
|
|[[Plik:Garuda.png|centruj|bezramki|240x240px]]
|-
|-
|  
|  
====== '''''Kṛtavarman''''' ======
====== ''Kṛtavarman'' ======
|'''słoń''' (''kuñjara'')
|'''słoń''' (''kuñjara'')


* bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
* bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
* 7.47.8
* 7.47.8
|
|[[Plik:Słoń 3.jpg|centruj|bezramki|153x153px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Nakula''''' ======
====== ''Nakula'' ======
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')


* zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
* zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
* <u>7.22.63</u>
* <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Śarabha 2.jpg|centruj|bezramki|126x126px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Pradyumna''''' ======
====== ''Pradyumna'' ======
|'''potwór morski''' (''makara'')
|'''potwór morski''' (''makara'')


* hybryda wielkiej ryby z krokodylem
* hybryda wielkiej ryby z krokodylem
* 3.18.2
* 3.18.2
|
|[[Plik:Makara 3.jpg|centruj|bezramki|129x129px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Sahadeva''''' ======
====== ''Sahadeva'' ======
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')


Line 183: Line 183:
* z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
* z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
* <u>7.22.63</u>
* <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Hamsa 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|149x149px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Vṛṣasena''''' ======
====== ''Vṛṣasena'' ======
|'''paw''' (''mayūra'')**
|'''paw''' (''mayūra'')**


* ze złota  i klejnotów.
* ze złota  i klejnotów.
|
|[[Plik:Mayūra 3.jpg|centruj|bezramki|171x171px]]
|-
|-
|
|
====== '''''Yudhiṣṭhira''''' ======
====== ''Yudhiṣṭhira'' ======
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')


* dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
* dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
* 7.131.13, <u>7.22.63</u>
* 7.131.13, <u>7.22.63</u>
|
|[[Plik:Mridanga 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|120x120px]]
|}
|}


* <small>fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest <u>podkreśleniem</u>.</small>
* <small>fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest <u>podkreśleniem</u>.</small>
* <small><nowiki>**</nowiki> informacje podane są za (Sorensen 1978).</small>
* <small><nowiki>**</nowiki> informacje podane są za (Sorensen 1978)</small><ref>Sorensen, S. 1978. ''An Index to the Names in the Mahabharata''. Delhi: Motilal Banarsidass.</ref><small>.</small>


== Przypisy ==
[[Category:Bohaterowie]]
[[Category:Bohaterowie]]

Latest revision as of 05:11, 30 July 2021

Każdy z ważniejszych wojowników posiadał godło umieszczane na drzewcu proporca (patrz: proporzec z godłem). Jest ono jego znakiem rozpoznawczym, od którego może być tworzone imię bohatera. Wykonane było ze złota lub szlachetnych kamieni (7.25.13), a przed bitwą polerowane suknem (7.2.25). Najobszerniejszy fragment poświęcony liście proporców Pandawów został usunięty z wydania krytycznego (7.22.63), jednak dla porządku wykorzystujemy tu pochodzące z niego informacje. Możliwe wzory godeł zaczerpnięte zostały z rzeźby Sanći (z rzadka z innych miejsc z podobnego okresu historycznego). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.

Godła bohaterów

bohater opis możliwe wyobrażenie
Abhimanyu
 drzewo karnikara (karṇikāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • 7.35.12

ptak żołna (śārṅgapakṣin)

  • wykonany ze złota (hiraṇmaya),
  • 7.22.63
 centruj|bezramki|167x167px
Arjuna
 małpa (kapi, vānara, śākhāmṛga)
  • wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do boju (7.64.25),
  • późniejsza tradycja utożsamia ją z Hanumanem,
  • 7.3.30
 alt=|centruj|bezramki|185x185px
Aśvatthāman
 ogon lwa (siṃhalāṅgula)
  • 7.120.46
 centruj|bezramki|177x177px
Balarāma
 palma winna (tāla)
  • 9.33.2
 centruj|bezramki|203x203px
Bhīma
 wielki lew (mahāsiṃha)
  • oczy z chryzoberylu (vaiḍūrya), srebrny (rājata),
  • 7.22.63
 alt=|centruj|bezramki|232x232px
Bhīṣma
 palma winna (tāla)
  • 6.100.14
 centruj|bezramki|203x203px
Bhuriśravas
 słup ofiarny (yūpa)
  • 7.24.53
 centruj|bezramki|233x233px
Bṛhadbala
 lew (siṃha)
  • 6.111.31
 centruj|bezramki|138x138px
Dhṛṣṭadyumna
 drzewo bauhinia (kovidāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • jedno z drzew w raju Indry,
  • 6.50.89
 centruj|bezramki|193x193px
Draupadeya
 synowie Draupadi mają sztandary z wizerunkami (pratimā) bogów:
  • Prativindhya - bóg Prawa (Dharma)
  • Sutasoma - bóg Wiatru (Māruta)
  • Śrutakīrti - król Niebian (Śakra)
  • Śatānīka - boscy lekarze (Aśvini)
  • Śrutasena - boscy lekarze (Aśvini)
  • 7.39.16, 7.22.63
 alt=|centruj|bezramki|187x187px
Droṇa
 ołtarz ofiarny i skóra czarnej antylopy indyjskiej (vedī, kṛṣṇājina)
  • 7.63.30, 7.22.63
 centruj|bezramki|126x126px
Durpada
 biały (pāṇḍara)
  • 1.192.7
 centruj|bezramki|128x128px
Duryodhana
 słoń (nāga)
  • czasem tłumaczony jako wąż (nāga),
  • 7.25.13
 centruj|bezramki|153x153px
Ghaṭotkaca
 koło rydwanu (rathacakra)
  • 7.22.60,

sęp (gṛdhra)

  • 7.22.63
 centruj|bezramki|139x139px
Jayadratha
 dzika świnia (vārāha)
  • 7.42.3
 centruj|bezramki|178x178px
Karṇa
 popręg słoniowy (hastikakṣyā)
  • 7.6.9
 centruj|bezramki|104x104px
Kṛpa
 byk (vṛṣabha)** centruj|bezramki|137x137px
Kṛṣṇa
 Garuda (garuḍa, vaineteya, dvija)
  • 7.56.33, 7.57.14
 centruj|bezramki|240x240px
Kṛtavarman
 słoń (kuñjara)
  • bohater nie wymieniony z imienia, nazwany królem Bhodźów (bhojarāja),
  • 7.47.8
 centruj|bezramki|153x153px
Nakula
 ośmionogi potwór (śarabha)
  • zwierzę silniejsze od lwa i słonia, żyjące w ośnieżonych górach,
  • 7.22.63
 centruj|bezramki|126x126px
Pradyumna
 potwór morski (makara)
  • hybryda wielkiej ryby z krokodylem
  • 3.18.2
 centruj|bezramki|129x129px
Sahadeva
 gęś indyjska (haṃsa)
  • wykonana ze srebra (rājata),
  • z dzwoneczkami i chorągwiami (ghaṇṭāpatākavant),
  • 7.22.63
 alt=|centruj|bezramki|149x149px
Vṛṣasena
 paw (mayūra)**
  • ze złota i klejnotów.
 centruj|bezramki|171x171px
Yudhiṣṭhira
 bęben dwustronny i księżyc (mṛdaṅga, soma)
  • dwa bębny, uderzane przyrządem (yantreṇāhanyamāna) oraz księżyc z gwiazdami (grahagaṇānvita),
  • 7.131.13, 7.22.63
 alt=|centruj|bezramki|120x120px
  • fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest podkreśleniem.
  • ** informacje podane są za (Sorensen 1978)[1].

Przypisy

  1. ↑ Sorensen, S. 1978. An Index to the Names in the Mahabharata. Delhi: Motilal Banarsidass.
Retrieved from "https://en-wiki.mahabharata.ckc.uw.edu.pl/index.php?title=Godła&oldid=959"