Category:Wielkie Ofiary (śrauta): Difference between revisions

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search
imported>AndBab
(Utworzono pustą stronę)
 
imported>AndBab
No edit summary
 
(13 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
Wokół ofiary (''yajña, homa, hotra'') jako centrum życia rodzinnego i społecznego narosła potężna literatura liturgiczna, egzegetyczna i techniczna. Informacje o ofiarach wedyjskich odnajduje się we fragmentach czterech Wed (''saṃhita'') przeznaczonych do recytacji podczas tych ceremonii. Następnie temat rozwinięty został w brahmanach zajmujących się spekulacjami na temat ofiar. Jednak w pełni ustalony, drobiazgowy opis schematu ofiar pojawia się dopiero w kalpasutrach (''kalpasūtra,'' VI-IV p.n.e.) stanowiących jedną z sześciu wedang. Pośród nich odnajdujemy:


* śrautasutry (''śrautasūtra'') omawiające wielkie ceremonie ofiarne,
* gryhjasutry (''gṛhyasūtra'') przedstawiające rytuał domowy,
* dharmasutry (''dharmasūtra'') pouczające o regułach życia i codziennych praktykach,
* śulbasutry (''śulbasūtra'') objaśniające geometrie placu ofiarnego,
* pitrymedhasutry (''pitṛmedhasūtra'') rozważające obrządek pośmiertny.
Śrautasutry treściowo bliskie są brahmanom, stanowiąc systematyczną prezentację materiału w nich zawartego. Brahmany tłumaczą pochodzenie, powstanie i znaczenie ofiary, w kolejności opisu podążają za komentowaną samhitą, natomiast sutry zawierają systematyczny opis kolejnych rytuałów oraz ich etapów w naturalnej kolejności przebiegu. Śrautasutry, które można nazwać encyklopediami wedyjskiego rytu ofiarnego, przynależą do szkół (''śākhā''), które trzymały pieczę nad tekstami wedyjskimi. Każda z nich, wraz z innymi warstwami literatury, przypisana jest którejś samhicie.
== Teksty wedyjskie związane z wielkimi ofiarami ==
{| class="wikitable"
| rowspan="3" |
! colspan="2" rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''Ṛg'''''
! colspan="4" style="text-align: center;"|'''''Yajur'''''
! colspan="2" style="text-align: center;"|'''''Sāma'''''
! style="text-align: center;"|'''''Atharva'''''
|-
! colspan="3" style="text-align: center;"|'''czarna''' '''(''kṛṣṇa'')'''
! style="text-align: center;"|'''biała''' '''(''śukla'')'''
! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''kauthuma'' ''rāṇāyanīya'''''
! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''jaiminīya'''''
! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''paippalāda'''''
|-
! style="text-align: center;"|'''''śākala'''''
! style="text-align: center;"|'''''vāskala'''''
! style="text-align: center;"|'''''kaṭhaka'''''
! style="text-align: center;"|'''''maitrāyāṇīya'''''
! style="text-align: center;"|'''taittirīya'''
! style="text-align: center;"|'''''vājasaneya'''''
|-
! style="text-align: center;"|'''brāhmaṇa'''
|Aitareya
|Kauṣītaki
|''Kaṭha''
|
|''Taittirīya''
|Bṛhad
|''Pañcavimśa''
''Sadvimśa''
|''Jaiminīya'' ''Śatyāyana''
|Gopatha
|-
! style="text-align: center;"|'''''śrauta'''''
|''Āśvalāyana''
|''Śāṅkhāyana''
|''Kāṭhaka'' / ''Yajña''
|''Mānawa'' ''Vārāha''
|''Baudhāyana''
''Bhāradvāja''
''Āpastamba''
''Hiraṇyakeśin''
''Vaikhānasa''
''Vādhūla''<ref>Nazwy tekstów wzięły się od imion sześciu założycieli szkół.</ref>
|Kātyāyana
|''Lāṭyāyana Drāhyāyana'' ''Maśaka''
|''Jaiminīya''
|''Vaitāna''
|-
! style="text-align: center;"|'''''śulba'''''
|
|
|''Laugākṣi''
|''Mānava'' ''Vārāha''
|''Baudhāyana''
''Vādhūla Āpastamba''
''Hiraṇyakeśin''
|Kātyāyana
|
|
|
|}
* <small>Przygotowane na podstawie: Mylius i Mylius 2004:28<ref>Mylius, Klaus, i Klaus Mylius. 2004. ''Historia literatury staroindyjskiej''.</ref>, Gonda 1977:490<ref>Gonda, Jan. 1977. ''The Ritual Sutras''. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.</ref>.</small>
== Zagadnienia ==
* [[Ofiarnik, oficjanci i plac ofiarny]]
* [[Dary i sprzęty ofiarne]]
* [[Rodzaje wielkich ofiar]]
== Przypisy ==
[[Category:Rytuały i praktyki religijne]]

Latest revision as of 15:02, 26 July 2021

Wokół ofiary (yajña, homa, hotra) jako centrum życia rodzinnego i społecznego narosła potężna literatura liturgiczna, egzegetyczna i techniczna. Informacje o ofiarach wedyjskich odnajduje się we fragmentach czterech Wed (saṃhita) przeznaczonych do recytacji podczas tych ceremonii. Następnie temat rozwinięty został w brahmanach zajmujących się spekulacjami na temat ofiar. Jednak w pełni ustalony, drobiazgowy opis schematu ofiar pojawia się dopiero w kalpasutrach (kalpasūtra, VI-IV p.n.e.) stanowiących jedną z sześciu wedang. Pośród nich odnajdujemy:

  • śrautasutry (śrautasūtra) omawiające wielkie ceremonie ofiarne,
  • gryhjasutry (gṛhyasūtra) przedstawiające rytuał domowy,
  • dharmasutry (dharmasūtra) pouczające o regułach życia i codziennych praktykach,
  • śulbasutry (śulbasūtra) objaśniające geometrie placu ofiarnego,
  • pitrymedhasutry (pitṛmedhasūtra) rozważające obrządek pośmiertny.


Śrautasutry treściowo bliskie są brahmanom, stanowiąc systematyczną prezentację materiału w nich zawartego. Brahmany tłumaczą pochodzenie, powstanie i znaczenie ofiary, w kolejności opisu podążają za komentowaną samhitą, natomiast sutry zawierają systematyczny opis kolejnych rytuałów oraz ich etapów w naturalnej kolejności przebiegu. Śrautasutry, które można nazwać encyklopediami wedyjskiego rytu ofiarnego, przynależą do szkół (śākhā), które trzymały pieczę nad tekstami wedyjskimi. Każda z nich, wraz z innymi warstwami literatury, przypisana jest którejś samhicie.

Teksty wedyjskie związane z wielkimi ofiarami

Ṛg Yajur Sāma Atharva
czarna (kṛṣṇa) biała (śukla) kauthuma rāṇāyanīya jaiminīya paippalāda
śākala vāskala kaṭhaka maitrāyāṇīya taittirīya vājasaneya
brāhmaṇa Aitareya Kauṣītaki Kaṭha Taittirīya Bṛhad Pañcavimśa

Sadvimśa

Jaiminīya Śatyāyana Gopatha
śrauta Āśvalāyana Śāṅkhāyana Kāṭhaka / Yajña Mānawa Vārāha Baudhāyana

Bhāradvāja

Āpastamba

Hiraṇyakeśin

Vaikhānasa

Vādhūla[1]

Kātyāyana Lāṭyāyana Drāhyāyana Maśaka Jaiminīya Vaitāna
śulba Laugākṣi Mānava Vārāha Baudhāyana

Vādhūla Āpastamba

Hiraṇyakeśin

Kātyāyana
  • Przygotowane na podstawie: Mylius i Mylius 2004:28[2], Gonda 1977:490[3].

Zagadnienia

Przypisy

  1. ↑ Nazwy tekstów wzięły się od imion sześciu założycieli szkół.
  2. ↑ Mylius, Klaus, i Klaus Mylius. 2004. Historia literatury staroindyjskiej.
  3. ↑ Gonda, Jan. 1977. The Ritual Sutras. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.

Pages in category "Wielkie Ofiary (śrauta)"

The following 3 pages are in this category, out of 3 total.

D

O

R

Retrieved from "https://en-wiki.mahabharata.ckc.uw.edu.pl/index.php?title=Category:Wielkie_Ofiary_(śrauta)&oldid=2730"