Godła: Difference between revisions

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search
imported>AndBab
No edit summary
imported>AndBab
No edit summary
 
(13 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
Każdy z ważniejszych wojowników posiadał godło umieszczane na drzewcu proporca (patrz: proporzec z godłem). Jest ono jego znakiem rozpoznawczym, od którego może być tworzone imię bohatera. Wykonane było ze złota lub szlachetnych kamieni (7.25.13), a przed bitwą polerowane suknem (7.2.25). Najobszerniejszy fragment poświęcony liście proporców Pandawów został usunięty z wydania krytycznego (7.22.63), jednak dla porządku wykorzystujemy tu pochodzące z niego informacje. Możliwe wzory godeł zaczerpnięte zostały z rzeźby Sanći (z rzadka z innych miejsc z podobnego okresu historycznego). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.
Każdy z ważniejszych wojowników posiadał godło umieszczane na drzewcu proporca (patrz: proporzec z godłem). Jest ono jego znakiem rozpoznawczym, od którego może być tworzone imię bohatera. Wykonane było ze złota lub szlachetnych kamieni (7.25.13), a przed bitwą polerowane suknem (7.2.25). Najobszerniejszy fragment poświęcony liście proporców Pandawów został usunięty z wydania krytycznego (7.22.63), jednak dla porządku wykorzystujemy tu pochodzące z niego informacje. Możliwe wzory godeł zaczerpnięte zostały z rzeźby Sanći (z rzadka z innych miejsc z podobnego okresu historycznego). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.


== Godła bohaterów ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''bohater'''
! style="text-align: center;"|'''bohater'''
|'''opis'''
! style="text-align: center;"|'''opis'''
|'''możliwe  wyobrażenie'''
! style="text-align: center;"|'''możliwe  wyobrażenie'''
|-
|-
|'''''Abhimanyu'''''
|
====== ''Abhimanyu'' ======
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')


''-'' godło lub drewno na drzewce proporca,
* godło lub drewno na drzewce proporca,
 
* 7.35.12  
- 7.35.12,


'''ptak żołna''' (''śārṅgapakṣin'')
'''ptak żołna''' (''śārṅgapakṣin'')


- wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
* wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|[[Plik:Śarngapakshin 3.jpg|centruj|bezramki|167x167px]]
|-
|
|
|-
====== ''Arjuna'' ======
|'''''Arjuna'''''
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')


- wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do  boju (7.64.25),
* wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do  boju (7.64.25),
 
* późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
- późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
* 7.3.30
 
|[[Plik:Kapi 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|185x185px]]
- 7.3.30
|-
|
|
|-
====== ''Aśvatthāman'' ======
|'''''Aśvatthāman'''''
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')


7.120.46
* 7.120.46
|[[Plik:Ogon lwa 2.jpg|centruj|bezramki|177x177px]]
|-
|
|
|-
====== ''Balarāma'' ======
|'''''Balarāma'''''
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


- 9.33.2
* 9.33.2
|[[Plik:Tala 2.jpg|centruj|bezramki|203x203px]]
|-
|
|
|-
====== ''Bhīma'' ======
|'''''Bhīma'''''
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')


- oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
* oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|[[Plik:Simha 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|232x232px]]
|-
|
|
|-
====== ''Bhīṣma'' ======
|'''''Bhīṣma'''''
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


- 6.100.14
* 6.100.14
|[[Plik:Tala 2.jpg|centruj|bezramki|203x203px]]
|-
|
|
|-
====== ''Bhuriśravas'' ======
|'''''Bhuriśravas'''''
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')


- 7.24.53
* 7.24.53
|[[Plik:Yūpa 3.jpg|centruj|bezramki|233x233px]]
|-
|
|
|-
====== ''Bṛhadbala'' ======
|'''''Bṛhadbala'''''
|'''lew''' (''siṃha'')
|'''lew''' (''siṃha'')


- 6.111.31
* 6.111.31
|[[Plik:Simha 7.jpg|centruj|bezramki|138x138px]]
|-
|
|
|-
====== ''Dhṛṣṭadyumna'' ======
|'''''Dhṛṣṭadyumna'''''
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')


''-'' godło lub drewno na drzewce proporca,
* godło lub drewno na drzewce proporca,
 
* jedno z drzew w raju Indry,
- jedno z drzew w raju Indry,
* 6.50.89
 
|[[Plik:Kovidāra 3.jpg|centruj|bezramki|193x193px]]
- 6.50.89
|-
|
|
|-
====== ''Draupadeya'' ======
|'''''Draupadeya''''' 
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:


''Prativindhya''
* ''Prativindhya -'' '''bóg Prawa''' (''Dharma'')
 
* ''Sutasoma -'' '''bóg Wiatru''' (''Māruta'')
    '''bóg Prawa''' (''Dharma'')
* ''Śrutakīrti -'' '''król Niebian''' (''Śakra'')
 
* ''Śatānīka -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
''Sutasoma''
* ''Śrutasena -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
* 7.39.16, <u>7.22.63</u>
    '''bóg Wiatru''' (''Māruta'')
|[[Plik:Indra - vajrapani 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|187x187px]]
 
|-
''Śrutakīrti''
 
    '''król Niebian''' (''Śakra'')
 
''Śatānīka''
 
    '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
''Śrutasena''
 
    '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
- 7.39.16, 7.22.63*
|
|
|-
====== ''Droṇa'' ======
|'''''Droṇa'''''
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')


- 7.63.30, 7.22.63*
* 7.63.30, <u>7.22.63</u>
|[[Plik:Vedi 3.jpg|centruj|bezramki|126x126px]]
|-
|
|
|-
====== ''Durpada'' ======
|'''''Durpada'''''
|biały  (''pāṇḍara'')
|biały  (''pāṇḍara'')


1.192.7
* 1.192.7
|[[Plik:Biały proporzec 3.jpg|centruj|bezramki|128x128px]]
|-
|
|
|-
====== ''Duryodhana'' ======
|'''''Duryodhana'''''
|słoń (''nāga'')
|słoń (''nāga'')


- czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
* czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
 
* 7.25.13
- 7.25.13
|[[Plik:Słoń 3.jpg|centruj|bezramki|153x153px]]
|-
|
|
|-
====== ''Ghaṭotkaca'' ======
|'''''Ghaṭotkaca'''''
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')


- 7.22.60,
* 7.22.60,


'''sęp''' (''gṛdhra'')
'''sęp''' (''gṛdhra'')


- 7.22.63*
* <u>7.22.63</u>
|[[Plik:Cakra 2.jpg|centruj|bezramki|139x139px]]
|-
|
|
|-
====== ''Jayadratha'' ======
|'''''Jayadratha'''''
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')


- 7.42.3
* 7.42.3
|[[Plik:Varaha 3.jpg|centruj|bezramki|178x178px]]
|-
|
|
|-
====== ''Karṇa'' ======
|'''''Karṇa'''''
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')


7.6.9
* 7.6.9
|[[Plik:Kakshya 3.jpg|centruj|bezramki|104x104px]]
|-
|
|
====== ''Kṛpa'' ======
|'''byk''' (''vṛṣabha'')**
|[[Plik:Vrshabha 2.jpg|centruj|bezramki|137x137px]]
|-
|-
|'''''Kṛpa'''''
|'''byk''' (''vṛṣabha'')**
|
|
|-
====== ''Kṛṣṇa'' ======
|'''''Kṛṣṇa'''''
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')


- 7.56.33, 7.57.14
* 7.56.33, 7.57.14
|
|[[Plik:Garuda.png|centruj|bezramki|240x240px]]
|-
|-
| '''''Kṛtavarman'''''
|  
====== ''Kṛtavarman'' ======
|'''słoń''' (''kuñjara'')
|'''słoń''' (''kuñjara'')


- bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
* bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
 
* 7.47.8
- 7.47.8
|[[Plik:Słoń 3.jpg|centruj|bezramki|153x153px]]
|-
|
|
|-
====== ''Nakula'' ======
|'''''Nakula'''''
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')


- zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
* zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|[[Plik:Śarabha 2.jpg|centruj|bezramki|126x126px]]
|-
|
|
|-
====== ''Pradyumna'' ======
|'''''Pradyumna'''''
|'''potwór morski''' (''makara'')
|'''potwór morski''' (''makara'')


- hybryda wielkiej ryby z krokodylem
* hybryda wielkiej ryby z krokodylem
 
* 3.18.2
- 3.18.2
|[[Plik:Makara 3.jpg|centruj|bezramki|129x129px]]
|-
|
|
|-
====== ''Sahadeva'' ======
|'''''Sahadeva'''''
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')


- wykonana ze srebra (''rājata''),
* wykonana ze srebra (''rājata''),
 
* z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
- z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
* <u>7.22.63</u>
 
|[[Plik:Hamsa 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|149x149px]]
- 7.22.63*
|-
|
|
|-
====== ''Vṛṣasena'' ======
|'''''Vṛṣasena'''''
|'''paw''' (''mayūra'')**
|'''paw''' (''mayūra'')**


- ze złota  i klejnotów.
* ze złota  i klejnotów.
|[[Plik:Mayūra 3.jpg|centruj|bezramki|171x171px]]
|-
|
|
|-
====== ''Yudhiṣṭhira'' ======
|'''''Yudhiṣṭhira'''''
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')


- dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
* dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
 
* 7.131.13, <u>7.22.63</u>
- 7.131.13, 7.22.63*.
|[[Plik:Mridanga 3.jpg|alt=|centruj|bezramki|120x120px]]
|
|}
|}


* <small>fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest <u>podkreśleniem</u>.</small>
* <small><nowiki>**</nowiki> informacje podane są za (Sorensen 1978)</small><ref>Sorensen, S. 1978. ''An Index to the Names in the Mahabharata''. Delhi: Motilal Banarsidass.</ref><small>.</small>


<nowiki>*</nowiki> fragment spoza wydania krytycznego.
== Przypisy ==
 
<nowiki>**</nowiki> informacje podane są za (Sorensen 1978).
[[Category:Bohaterowie]]
[[Category:Bohaterowie]]

Latest revision as of 05:11, 30 July 2021

Każdy z ważniejszych wojowników posiadał godło umieszczane na drzewcu proporca (patrz: proporzec z godłem). Jest ono jego znakiem rozpoznawczym, od którego może być tworzone imię bohatera. Wykonane było ze złota lub szlachetnych kamieni (7.25.13), a przed bitwą polerowane suknem (7.2.25). Najobszerniejszy fragment poświęcony liście proporców Pandawów został usunięty z wydania krytycznego (7.22.63), jednak dla porządku wykorzystujemy tu pochodzące z niego informacje. Możliwe wzory godeł zaczerpnięte zostały z rzeźby Sanći (z rzadka z innych miejsc z podobnego okresu historycznego). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.

Godła bohaterów

bohater opis możliwe wyobrażenie
Abhimanyu
drzewo karnikara (karṇikāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • 7.35.12

ptak żołna (śārṅgapakṣin)

  • wykonany ze złota (hiraṇmaya),
  • 7.22.63
centruj|bezramki|167x167px
Arjuna
małpa (kapi, vānara, śākhāmṛga)
  • wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do boju (7.64.25),
  • późniejsza tradycja utożsamia ją z Hanumanem,
  • 7.3.30
alt=|centruj|bezramki|185x185px
Aśvatthāman
ogon lwa (siṃhalāṅgula)
  • 7.120.46
centruj|bezramki|177x177px
Balarāma
palma winna (tāla)
  • 9.33.2
centruj|bezramki|203x203px
Bhīma
wielki lew (mahāsiṃha)
  • oczy z chryzoberylu (vaiḍūrya), srebrny (rājata),
  • 7.22.63
alt=|centruj|bezramki|232x232px
Bhīṣma
palma winna (tāla)
  • 6.100.14
centruj|bezramki|203x203px
Bhuriśravas
słup ofiarny (yūpa)
  • 7.24.53
centruj|bezramki|233x233px
Bṛhadbala
lew (siṃha)
  • 6.111.31
centruj|bezramki|138x138px
Dhṛṣṭadyumna
drzewo bauhinia (kovidāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • jedno z drzew w raju Indry,
  • 6.50.89
centruj|bezramki|193x193px
Draupadeya
synowie Draupadi mają sztandary z wizerunkami (pratimā) bogów:
  • Prativindhya - bóg Prawa (Dharma)
  • Sutasoma - bóg Wiatru (Māruta)
  • Śrutakīrti - król Niebian (Śakra)
  • Śatānīka - boscy lekarze (Aśvini)
  • Śrutasena - boscy lekarze (Aśvini)
  • 7.39.16, 7.22.63
alt=|centruj|bezramki|187x187px
Droṇa
ołtarz ofiarny i skóra czarnej antylopy indyjskiej (vedī, kṛṣṇājina)
  • 7.63.30, 7.22.63
centruj|bezramki|126x126px
Durpada
biały (pāṇḍara)
  • 1.192.7
centruj|bezramki|128x128px
Duryodhana
słoń (nāga)
  • czasem tłumaczony jako wąż (nāga),
  • 7.25.13
centruj|bezramki|153x153px
Ghaṭotkaca
koło rydwanu (rathacakra)
  • 7.22.60,

sęp (gṛdhra)

  • 7.22.63
centruj|bezramki|139x139px
Jayadratha
dzika świnia (vārāha)
  • 7.42.3
centruj|bezramki|178x178px
Karṇa
popręg słoniowy (hastikakṣyā)
  • 7.6.9
centruj|bezramki|104x104px
Kṛpa
byk (vṛṣabha)** centruj|bezramki|137x137px
Kṛṣṇa
Garuda (garuḍa, vaineteya, dvija)
  • 7.56.33, 7.57.14
centruj|bezramki|240x240px
Kṛtavarman
słoń (kuñjara)
  • bohater nie wymieniony z imienia, nazwany królem Bhodźów (bhojarāja),
  • 7.47.8
centruj|bezramki|153x153px
Nakula
ośmionogi potwór (śarabha)
  • zwierzę silniejsze od lwa i słonia, żyjące w ośnieżonych górach,
  • 7.22.63
centruj|bezramki|126x126px
Pradyumna
potwór morski (makara)
  • hybryda wielkiej ryby z krokodylem
  • 3.18.2
centruj|bezramki|129x129px
Sahadeva
gęś indyjska (haṃsa)
  • wykonana ze srebra (rājata),
  • z dzwoneczkami i chorągwiami (ghaṇṭāpatākavant),
  • 7.22.63
alt=|centruj|bezramki|149x149px
Vṛṣasena
paw (mayūra)**
  • ze złota i klejnotów.
centruj|bezramki|171x171px
Yudhiṣṭhira
bęben dwustronny i księżyc (mṛdaṅga, soma)
  • dwa bębny, uderzane przyrządem (yantreṇāhanyamāna) oraz księżyc z gwiazdami (grahagaṇānvita),
  • 7.131.13, 7.22.63
alt=|centruj|bezramki|120x120px
  • fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest podkreśleniem.
  • ** informacje podane są za (Sorensen 1978)[1].

Przypisy

  1. Sorensen, S. 1978. An Index to the Names in the Mahabharata. Delhi: Motilal Banarsidass.