Godła: Difference between revisions

From en-MahabharataWiki
Jump to navigationJump to search
imported>AndBab
No edit summary
imported>AndBab
Line 11: Line 11:
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')
|'''drzewo karnikara''' (''karṇikāra'')


''-'' godło lub drewno na drzewce proporca,
* godło lub drewno na drzewce proporca,
 
* 7.35.12  
- 7.35.12,


'''ptak żołna''' (''śārṅgapakṣin'')
'''ptak żołna''' (''śārṅgapakṣin'')


- wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
* wykonany  ze złota (''hiraṇmaya''),
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|
|
|-
|-
Line 26: Line 24:
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')
|'''małpa''' (''kapi,  vānara, śākhāmṛga'')


- wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do  boju (7.64.25),
* wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do  boju (7.64.25),
 
* późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
- późniejsza tradycja utożsamia ją z  Hanumanem,
* 7.3.30
 
- 7.3.30
|
|
|-
|-
Line 37: Line 33:
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')
|'''ogon lwa''' (''siṃhalāṅgula'')


-  7.120.46
* 7.120.46
|
|
|-
|-
Line 44: Line 40:
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


- 9.33.2
* 9.33.2
|
|
|-
|-
Line 51: Line 47:
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')
|'''wielki lew''' (''mahāsiṃha'')


- oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
* oczy z chryzoberylu (''vaiḍūrya'')'','' srebrny (''rājata''),
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|
|
|-
|-
Line 60: Line 55:
|'''palma winna''' (''tāla'')
|'''palma winna''' (''tāla'')


- 6.100.14
* 6.100.14
|
|
|-
|-
Line 67: Line 62:
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')
|'''słup ofiarny''' (''yūpa'')


- 7.24.53
* 7.24.53
|
|
|-
|-
Line 74: Line 69:
|'''lew''' (''siṃha'')
|'''lew''' (''siṃha'')


- 6.111.31
* 6.111.31
|
|
|-
|-
Line 81: Line 76:
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')
|'''drzewo bauhinia''' (''kovidāra'')


''-'' godło lub drewno na drzewce proporca,
* godło lub drewno na drzewce proporca,
 
* jedno z drzew w raju Indry,
- jedno z drzew w raju Indry,
* 6.50.89
 
- 6.50.89
|
|
|-
|-
Line 92: Line 85:
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:
|synowie Draupadi  mają sztandary z wizerunkami (''pratimā'') bogów:


''Prativindhya''
* ''Prativindhya -'' '''bóg Prawa''' (''Dharma'')
 
* ''Sutasoma -'' '''bóg Wiatru''' (''Māruta'')
    '''bóg Prawa''' (''Dharma'')
* ''Śrutakīrti -'' '''król Niebian''' (''Śakra'')
 
* ''Śatānīka -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
''Sutasoma''
* ''Śrutasena -'' '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
* 7.39.16, <u>7.22.63</u>
    '''bóg Wiatru''' (''Māruta'')
 
''Śrutakīrti''
 
    '''król Niebian''' (''Śakra'')
 
''Śatānīka''
 
    '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
''Śrutasena''
 
    '''boscy lekarze''' (''Aśvini'')
 
- 7.39.16, 7.22.63*
|
|
|-
|-
Line 119: Line 97:
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')
|'''ołtarz ofiarny''' i '''skóra czarnej antylopy''' indyjskiej (''vedī, kṛṣṇājina'')


- 7.63.30, 7.22.63*
* 7.63.30, <u>7.22.63</u>
|
|
|-
|-
Line 126: Line 104:
|biały  (''pāṇḍara'')
|biały  (''pāṇḍara'')


-  1.192.7
* 1.192.7
|
|
|-
|-
Line 133: Line 111:
|słoń (''nāga'')
|słoń (''nāga'')


- czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
* czasem tłumaczony jako wąż (''nāga''),
 
* 7.25.13
- 7.25.13
|
|
|-
|-
Line 142: Line 119:
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')
|'''koło rydwanu''' (''rathacakra'')


- 7.22.60,
* 7.22.60,


'''sęp''' (''gṛdhra'')
'''sęp''' (''gṛdhra'')


- 7.22.63*
* <u>7.22.63</u>
|
|
|-
|-
Line 153: Line 130:
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')
|'''dzika świnia''' (''vārāha'')


- 7.42.3
* 7.42.3
|
|
|-
|-
Line 160: Line 137:
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')
|'''popręg słoniowy''' (''hastikakṣyā'')


-  7.6.9
* 7.6.9
|
|
|-
|-
Line 172: Line 149:
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')
|'''Garuda''' (''garuḍa,  vaineteya, dvija'')


- 7.56.33, 7.57.14
* 7.56.33, 7.57.14
|
|
|-
|-
Line 179: Line 156:
|'''słoń''' (''kuñjara'')
|'''słoń''' (''kuñjara'')


- bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
* bohater nie wymieniony z imienia, nazwany  królem Bhodźów (''bhojarāja''),
 
* 7.47.8
- 7.47.8
|
|
|-
|-
Line 188: Line 164:
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')
|'''ośmionogi potwór''' (''śarabha'')


- zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
* zwierzę silniejsze od lwa i słonia,  żyjące w ośnieżonych górach,
 
* <u>7.22.63</u>
- 7.22.63*
|
|
|-
|-
Line 197: Line 172:
|'''potwór morski''' (''makara'')
|'''potwór morski''' (''makara'')


- hybryda wielkiej ryby z krokodylem
* hybryda wielkiej ryby z krokodylem
 
* 3.18.2
- 3.18.2
|
|
|-
|-
Line 206: Line 180:
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')
|'''gęś indyjska''' (''haṃsa'')


- wykonana ze srebra (''rājata''),
* wykonana ze srebra (''rājata''),
 
* z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
- z dzwoneczkami i chorągwiami (''ghaṇṭāpatākavant''),
* <u>7.22.63</u>
 
- 7.22.63*
|
|
|-
|-
Line 217: Line 189:
|'''paw''' (''mayūra'')**
|'''paw''' (''mayūra'')**


- ze złota  i klejnotów.
* ze złota  i klejnotów.
|
|
|-
|-
Line 224: Line 196:
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')
|'''bęben dwustronny''' i '''księżyc''' (''mṛdaṅga, soma'')


- dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
* dwa bębny, uderzane przyrządem (''yantreṇāhanyamāna'') oraz księżyc z  gwiazdami (''grahagaṇānvita''),
 
* 7.131.13, <u>7.22.63</u>
- 7.131.13, 7.22.63*.
|
|
|}
|}

Revision as of 11:28, 18 July 2021

Każdy z ważniejszych wojowników posiadał godło umieszczane na drzewcu proporca (patrz: proporzec z godłem). Jest ono jego znakiem rozpoznawczym, od którego może być tworzone imię bohatera. Wykonane było ze złota lub szlachetnych kamieni (7.25.13), a przed bitwą polerowane suknem (7.2.25). Najobszerniejszy fragment poświęcony liście proporców Pandawów został usunięty z wydania krytycznego (7.22.63), jednak dla porządku wykorzystujemy tu pochodzące z niego informacje. Możliwe wzory godeł zaczerpnięte zostały z rzeźby Sanći (z rzadka z innych miejsc z podobnego okresu historycznego). W opisie podane są również przykładowe cytowania w tekście.

Godła bohaterów

bohater opis możliwe wyobrażenie
Abhimanyu
 drzewo karnikara (karṇikāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • 7.35.12

ptak żołna (śārṅgapakṣin)

  • wykonany ze złota (hiraṇmaya),
  • 7.22.63
Arjuna
 małpa (kapi, vānara, śākhāmṛga)
  • wydaje bojowe okrzyki zagrzewając do boju (7.64.25),
  • późniejsza tradycja utożsamia ją z Hanumanem,
  • 7.3.30
Aśvatthāman
 ogon lwa (siṃhalāṅgula)
  • 7.120.46
Balarāma
 palma winna (tāla)
  • 9.33.2
Bhīma
 wielki lew (mahāsiṃha)
  • oczy z chryzoberylu (vaiḍūrya), srebrny (rājata),
  • 7.22.63
Bhīṣma
 palma winna (tāla)
  • 6.100.14
Bhuriśravas
 słup ofiarny (yūpa)
  • 7.24.53
Bṛhadbala
 lew (siṃha)
  • 6.111.31
Dhṛṣṭadyumna
 drzewo bauhinia (kovidāra)
  • godło lub drewno na drzewce proporca,
  • jedno z drzew w raju Indry,
  • 6.50.89
Draupadeya
 synowie Draupadi mają sztandary z wizerunkami (pratimā) bogów:
  • Prativindhya - bóg Prawa (Dharma)
  • Sutasoma - bóg Wiatru (Māruta)
  • Śrutakīrti - król Niebian (Śakra)
  • Śatānīka - boscy lekarze (Aśvini)
  • Śrutasena - boscy lekarze (Aśvini)
  • 7.39.16, 7.22.63
Droṇa
 ołtarz ofiarny i skóra czarnej antylopy indyjskiej (vedī, kṛṣṇājina)
  • 7.63.30, 7.22.63
Durpada
 biały (pāṇḍara)
  • 1.192.7
Duryodhana
 słoń (nāga)
  • czasem tłumaczony jako wąż (nāga),
  • 7.25.13
Ghaṭotkaca
 koło rydwanu (rathacakra)
  • 7.22.60,

sęp (gṛdhra)

  • 7.22.63
Jayadratha
 dzika świnia (vārāha)
  • 7.42.3
Karṇa
 popręg słoniowy (hastikakṣyā)
  • 7.6.9
Kṛpa
 byk (vṛṣabha)**
Kṛṣṇa
 Garuda (garuḍa, vaineteya, dvija)
  • 7.56.33, 7.57.14
Kṛtavarman
 słoń (kuñjara)
  • bohater nie wymieniony z imienia, nazwany królem Bhodźów (bhojarāja),
  • 7.47.8
Nakula
 ośmionogi potwór (śarabha)
  • zwierzę silniejsze od lwa i słonia, żyjące w ośnieżonych górach,
  • 7.22.63
Pradyumna
 potwór morski (makara)
  • hybryda wielkiej ryby z krokodylem
  • 3.18.2
Sahadeva
 gęś indyjska (haṃsa)
  • wykonana ze srebra (rājata),
  • z dzwoneczkami i chorągwiami (ghaṇṭāpatākavant),
  • 7.22.63
Vṛṣasena
 paw (mayūra)**
  • ze złota i klejnotów.
Yudhiṣṭhira
 bęben dwustronny i księżyc (mṛdaṅga, soma)
  • dwa bębny, uderzane przyrządem (yantreṇāhanyamāna) oraz księżyc z gwiazdami (grahagaṇānvita),
  • 7.131.13, 7.22.63
  • fragment spoza wydania krytycznego zaznaczony jest podkreśleniem.
  • ** informacje podane są za (Sorensen 1978).
Retrieved from "https://en-wiki.mahabharata.ckc.uw.edu.pl/index.php?title=Godła&oldid=947"