Category:Wielkie Ofiary (śrauta): Difference between revisions
imported>AndBab No edit summary |
imported>AndBab No edit summary |
||
| (10 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 13: | Line 13: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="3" | | | rowspan="3" | | ||
! colspan="2" rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''Ṛg''''' | |||
! colspan="4" style="text-align: center;"|'''''Yajur''''' | |||
! colspan="2" style="text-align: center;"|'''''Sāma''''' | |||
|'''''Atharva''''' | ! style="text-align: center;"|'''''Atharva''''' | ||
|- | |- | ||
! colspan="3" style="text-align: center;"|'''czarna''' '''(''kṛṣṇa'')''' | |||
! style="text-align: center;"|'''biała''' '''(''śukla'')''' | |||
'''(''kṛṣṇa'')''' | ! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''kauthuma'' ''rāṇāyanīya''''' | ||
|'''biała''' | ! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''jaiminīya''''' | ||
! rowspan="2" style="text-align: center;"|'''''paippalāda''''' | |||
'''(''śukla'')''' | |||
|- | |- | ||
|'''''śākala''''' | ! style="text-align: center;"|'''''śākala''''' | ||
|'''''vāskala''''' | ! style="text-align: center;"|'''''vāskala''''' | ||
|'''''kaṭhaka''''' | ! style="text-align: center;"|'''''kaṭhaka''''' | ||
|'''''maitrāyāṇīya''''' | ! style="text-align: center;"|'''''maitrāyāṇīya''''' | ||
|'''taittirīya''' | ! style="text-align: center;"|'''taittirīya''' | ||
|'''''vājasaneya''''' | ! style="text-align: center;"|'''''vājasaneya''''' | ||
|- | |- | ||
|'''brāhmaṇa''' | ! style="text-align: center;"|'''brāhmaṇa''' | ||
|Aitareya | |Aitareya | ||
|Kauṣītaki | |Kauṣītaki | ||
| Line 48: | Line 44: | ||
|Gopatha | |Gopatha | ||
|- | |- | ||
|'''''śrauta''''' | ! style="text-align: center;"|'''''śrauta''''' | ||
|''Āśvalāyana'' | |''Āśvalāyana'' | ||
|''Śāṅkhāyana'' | |''Śāṅkhāyana'' | ||
| Line 63: | Line 59: | ||
''Vaikhānasa'' | ''Vaikhānasa'' | ||
''Vādhūla'' | ''Vādhūla''<ref>Nazwy tekstów wzięły się od imion sześciu założycieli szkół.</ref> | ||
|Kātyāyana | |Kātyāyana | ||
|''Lāṭyāyana Drāhyāyana'' ''Maśaka'' | |''Lāṭyāyana Drāhyāyana'' ''Maśaka'' | ||
| Line 69: | Line 65: | ||
|''Vaitāna'' | |''Vaitāna'' | ||
|- | |- | ||
|'''''śulba''''' | ! style="text-align: center;"|'''''śulba''''' | ||
| | | | ||
| | | | ||
| Line 85: | Line 81: | ||
|} | |} | ||
* Przygotowane na podstawie: Mylius i Mylius 2004:28<ref>Mylius, Klaus, i Klaus Mylius. 2004. ''Historia literatury staroindyjskiej''.</ref>, Gonda 1977:490<ref>Gonda, Jan. 1977. ''The Ritual Sutras''. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.</ref>. | * <small>Przygotowane na podstawie: Mylius i Mylius 2004:28<ref>Mylius, Klaus, i Klaus Mylius. 2004. ''Historia literatury staroindyjskiej''.</ref>, Gonda 1977:490<ref>Gonda, Jan. 1977. ''The Ritual Sutras''. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.</ref>.</small> | ||
== Zagadnienia == | == Zagadnienia == | ||
* Ofiarnik, oficjanci | * [[Ofiarnik, oficjanci i plac ofiarny]] | ||
* Dary i sprzęty ofiarne | * [[Dary i sprzęty ofiarne]] | ||
* Rodzaje wielkich ofiar | * [[Rodzaje wielkich ofiar]] | ||
== Przypisy == | == Przypisy == | ||
[[Category:Rytuały i praktyki religijne]] | [[Category:Rytuały i praktyki religijne]] | ||
Latest revision as of 15:02, 26 July 2021
Wokół ofiary (yajña, homa, hotra) jako centrum życia rodzinnego i społecznego narosła potężna literatura liturgiczna, egzegetyczna i techniczna. Informacje o ofiarach wedyjskich odnajduje się we fragmentach czterech Wed (saṃhita) przeznaczonych do recytacji podczas tych ceremonii. Następnie temat rozwinięty został w brahmanach zajmujących się spekulacjami na temat ofiar. Jednak w pełni ustalony, drobiazgowy opis schematu ofiar pojawia się dopiero w kalpasutrach (kalpasūtra, VI-IV p.n.e.) stanowiących jedną z sześciu wedang. Pośród nich odnajdujemy:
- śrautasutry (śrautasūtra) omawiające wielkie ceremonie ofiarne,
- gryhjasutry (gṛhyasūtra) przedstawiające rytuał domowy,
- dharmasutry (dharmasūtra) pouczające o regułach życia i codziennych praktykach,
- śulbasutry (śulbasūtra) objaśniające geometrie placu ofiarnego,
- pitrymedhasutry (pitṛmedhasūtra) rozważające obrządek pośmiertny.
Śrautasutry treściowo bliskie są brahmanom, stanowiąc systematyczną prezentację materiału w nich zawartego. Brahmany tłumaczą pochodzenie, powstanie i znaczenie ofiary, w kolejności opisu podążają za komentowaną samhitą, natomiast sutry zawierają systematyczny opis kolejnych rytuałów oraz ich etapów w naturalnej kolejności przebiegu. Śrautasutry, które można nazwać encyklopediami wedyjskiego rytu ofiarnego, przynależą do szkół (śākhā), które trzymały pieczę nad tekstami wedyjskimi. Każda z nich, wraz z innymi warstwami literatury, przypisana jest którejś samhicie.
Teksty wedyjskie związane z wielkimi ofiarami
| Ṛg | Yajur | Sāma | Atharva | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| czarna (kṛṣṇa) | biała (śukla) | kauthuma rāṇāyanīya | jaiminīya | paippalāda | |||||
| śākala | vāskala | kaṭhaka | maitrāyāṇīya | taittirīya | vājasaneya | ||||
| brāhmaṇa | Aitareya | Kauṣītaki | Kaṭha | Taittirīya | Bṛhad | Pañcavimśa
Sadvimśa |
Jaiminīya Śatyāyana | Gopatha | |
| śrauta | Āśvalāyana | Śāṅkhāyana | Kāṭhaka / Yajña | Mānawa Vārāha | Baudhāyana
Bhāradvāja Āpastamba Hiraṇyakeśin Vaikhānasa Vādhūla[1] |
Kātyāyana | Lāṭyāyana Drāhyāyana Maśaka | Jaiminīya | Vaitāna |
| śulba | Laugākṣi | Mānava Vārāha | Baudhāyana
Vādhūla Āpastamba Hiraṇyakeśin |
Kātyāyana | |||||
Zagadnienia
Przypisy
Pages in category "Wielkie Ofiary (śrauta)"
The following 3 pages are in this category, out of 3 total.
