Podboje Nakuli (zachód) (2.29): Difference between revisions
imported>AndBab No edit summary |
imported>AndBab |
||
(One intermediate revision by the same user not shown) | |||
Line 14: | Line 14: | ||
Zaraz po podbiciu krain Hunów i Jawanów Nakula odwiedza Krysznę, a chwilę później wuja w królestwie Madra. Nazwanie jego stolicy Wklęsłoskrętną (''Puṭabhedana'') wskazuje, że leżała ona u ujścia rzeki lub w jej zakolu. Dalej tekst wymienia barbarzyńców (''pahlava, barbara'') i mieszkańców brzegu oceanu (''sāgarakukṣi''). Jeśli identyfikuje się siedzibę Kryszny z Gudżaratem, to trudno sobie wyobrazić jak może droga prowadzić z niej bezpośrednio do Madry, by zaraz znów znaleźć się na wybrzeżu (''sāgarakukṣi''). Tego typu niespójności świadczą o słabym radzeniu sobie bardów z umieszczeniem siedziby Kryszny. Wiązanie jej z wyobrażeniem krain zachodnich (Pendżab, Sindh, Radżastan) kłóci się z jej umiejscowieniem w Gudżaracie, tym bardziej, że Gudżarat (''Surāṣṭra'') został odwiedzony w czasie południowych podbojów Sahadewy, a trasa do niego wiodła z krain leżących nad Narmadą. | Zaraz po podbiciu krain Hunów i Jawanów Nakula odwiedza Krysznę, a chwilę później wuja w królestwie Madra. Nazwanie jego stolicy Wklęsłoskrętną (''Puṭabhedana'') wskazuje, że leżała ona u ujścia rzeki lub w jej zakolu. Dalej tekst wymienia barbarzyńców (''pahlava, barbara'') i mieszkańców brzegu oceanu (''sāgarakukṣi''). Jeśli identyfikuje się siedzibę Kryszny z Gudżaratem, to trudno sobie wyobrazić jak może droga prowadzić z niej bezpośrednio do Madry, by zaraz znów znaleźć się na wybrzeżu (''sāgarakukṣi''). Tego typu niespójności świadczą o słabym radzeniu sobie bardów z umieszczeniem siedziby Kryszny. Wiązanie jej z wyobrażeniem krain zachodnich (Pendżab, Sindh, Radżastan) kłóci się z jej umiejscowieniem w Gudżaracie, tym bardziej, że Gudżarat (''Surāṣṭra'') został odwiedzony w czasie południowych podbojów Sahadewy, a trasa do niego wiodła z krain leżących nad Narmadą. | ||
== Lista krain podbitych przez Nakulę == | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|'''nr''' | ! style="text-align: center;"|'''nr''' | ||
|'''kraina/lud''' | ! style="text-align: center;"|'''kraina/lud''' | ||
|'''stolica''' | ! style="text-align: center;"|'''stolica''' | ||
|'''władca''' | ! style="text-align: center;"|'''władca''' | ||
|'''komentarz''' | ! style="text-align: center;"|'''komentarz''' | ||
|- | |- | ||
|1 | |1 | ||
Line 25: | Line 26: | ||
|''Rohītaka'' | |''Rohītaka'' | ||
| | | | ||
| | | | ||
* miejsce miłe Kartikeji (''Kārttikeya'') | |||
* plemię – „wydający okrzyki jak podniecony paw” | |||
|- | |- | ||
|2 | |2 | ||
Line 33: | Line 34: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* kraj pustynny | |||
|- | |- | ||
|3 | |3 | ||
Line 44: | Line 46: | ||
|- | |- | ||
|4 | |4 | ||
|''Daśārṇa'' | |<span style="color: grey;">''Daśārṇa'' | ||
| | | | ||
|''Ākrośa'' | |<span style="color: grey;">''Ākrośa'' | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|5 | |5 | ||
|''Liliṭa,'' | |<span style="color: grey;">''Liliṭa,'' | ||
''Pāṭana'' | <span style="color: grey;">''Pāṭana'' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Line 103: | Line 105: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* mieszkańcy lasów | |||
|- | |- | ||
|14 | |14 | ||
Line 133: | Line 136: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* mieszkający nad rzeką ''Sarasvatī'' | |||
|- | |- | ||
|19 | |19 | ||
Line 139: | Line 143: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* mieszkańcy gór, którzy są wraz z Matsjami | |||
|- | |- | ||
|20 | |20 | ||
Line 145: | Line 150: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* Pendżab | |||
|- | |- | ||
|21 | |21 | ||
| | | | ||
|''Ratnākara, Vellātaṭa, Siṃhanada'' | |<span style="color: grey;">''Ratnākara,'' | ||
<span style="color: grey;">''Vellātaṭa,'' | |||
<span style="color: grey;">''Siṃhanada'' | |||
| | | | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|22 | |22 | ||
|''Aparapattana'' | |<span style="color: grey;">''Aparapattana'' | ||
| | | | ||
| | | | ||
Line 177: | Line 186: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* rabusie Hunowie | |||
|- | |- | ||
|26 | |26 | ||
|''Yavana'' | |<span style="color: grey;">''Yavana'' | ||
| | | | ||
|''Roma'' | |<span style="color: grey;">''Roma'' | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
|27 | |27 | ||
|''Lambānudeśaja, Bandhaka'' | |<span style="color: grey;">''Lambānudeśaja,'' | ||
<span style="color: grey;">''Bandhaka'' | |||
| | | | ||
| | | | ||
Line 195: | Line 206: | ||
| | | | ||
|''Vāsudeva'' | |''Vāsudeva'' | ||
| | | | ||
* Kryszna zaprasza Nakulę w odwiedziny | |||
|- | |- | ||
|29 | |29 | ||
|''Madra'' | |''Madra'' | ||
|''Śākala, Puṭabhedana'' | |''Śākala,'' | ||
''Puṭabhedana'' | |||
|''Śalya'' | |''Śalya'' | ||
| | | | ||
* wuj Śalja z radością przyjmuje Nakulę | |||
|- | |- | ||
|30 | |30 | ||
Line 207: | Line 221: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
* mieszkający na brzegu oceanu (''sāgarakukṣi'') | |||
|- | |- | ||
|31 | |31 | ||
Line 216: | Line 231: | ||
|} | |} | ||
* <small>Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.</small> | * <span style="color: grey;"><small>Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.</small> | ||
[[Category:Podboje]] | [[Category:Podboje]] | ||
[[Category:Geografia]] | [[Category:Geografia]] |
Latest revision as of 17:14, 30 July 2021
mały|Podboje (digvijaya) Nakuli. Autor informuje nas, że na zachodzie (pratyañc) znajdują się tereny wcześniej podbite przez Wasudewę (Vāsudeva). Nakula wyrusza ze stolicy Pandawów Khandawaprasthy (Khāṇḍavaprastha) i trafia do miejsca miłego Karttikei – Rohitaki (Rohītaka), identyfikowanego jako Rohtak – dawna stolica Judhejów. Z kultem Karttikeji wiąże się konfederację plemienną Judheja, która zajmowała tereny między Indusem a Gangesem. Na monetach bitych przed Judhejów od I w. p.n.e. pojawia się właśnie to bóstwo.
Następnie Nakula przekracza tereny pustynne (marubhūmi). Tekst spoza wydania krytycznego wymienia Daśarnów, których odwiedził już brat Nakuli Sahadewa podczas podbojów południowych, niezbyt poprawnie identyfikuje też ich władcę (w innych miejscach jest nim Hiraṇyavarman). Dalej tekst wymienia krainy Pendżabu: Śibī, Trigarta, Ambaṣṭha (bliżej niezidentyfikowana kraina w okolicach Lahore, jej władcą miał być Śrutāyu walczący po stronie Kaurawów), Mālava (identyfikowani jako Malloi, z którymi spotkał się Aleksander w rejonie Pendźabu).
Mieszkańcy lasów Puszkary (puṣkarāraṇyavāsin) to może być ludność zamieszkująca teren pielgrzymkowy Puszkar w okolicach Ajmeru. Na te tereny wskazuje wymienienie dalej mieszkańców gór mieszkających „wraz z Matsjami” (tereny przyległe do królestwa Matsjów). Są tu też wymienieni Abhirowie zamieszkujący tereny gdzie ginie w piaskach Saraswati (teren identyfikowany z zanikającą rzeką Luni). Tekst miesza powyższe tereny z krainami nad Indusem (Sindu, Pañcanada), co może wskazywać, że dzisiejsze tereny pustynne nie stanowiły problemu komunikacyjnego i w wyobraźni bardów traktowano je jako jeden pas krain.
Daleki zachód kojarzy się z zagranicznymi przybyszami – Hunami (nazywanymi grabieżcami – hārahūṇa) oraz Jawanami – tekst wymienia ich stolicę Rzym (Roma), którą nazywa odległą (araṇa).
Zaraz po podbiciu krain Hunów i Jawanów Nakula odwiedza Krysznę, a chwilę później wuja w królestwie Madra. Nazwanie jego stolicy Wklęsłoskrętną (Puṭabhedana) wskazuje, że leżała ona u ujścia rzeki lub w jej zakolu. Dalej tekst wymienia barbarzyńców (pahlava, barbara) i mieszkańców brzegu oceanu (sāgarakukṣi). Jeśli identyfikuje się siedzibę Kryszny z Gudżaratem, to trudno sobie wyobrazić jak może droga prowadzić z niej bezpośrednio do Madry, by zaraz znów znaleźć się na wybrzeżu (sāgarakukṣi). Tego typu niespójności świadczą o słabym radzeniu sobie bardów z umieszczeniem siedziby Kryszny. Wiązanie jej z wyobrażeniem krain zachodnich (Pendżab, Sindh, Radżastan) kłóci się z jej umiejscowieniem w Gudżaracie, tym bardziej, że Gudżarat (Surāṣṭra) został odwiedzony w czasie południowych podbojów Sahadewy, a trasa do niego wiodła z krain leżących nad Narmadą.
Lista krain podbitych przez Nakulę
nr | kraina/lud | stolica | władca | komentarz |
---|---|---|---|---|
1 | Mattamayūraka | Rohītaka |
| |
2 | marubhūmi |
| ||
3 | Śairīṣaka
Maheccha |
|||
4 | Daśārṇa | Ākrośa | ||
5 | Liliṭa,
Pāṭana |
|||
6 | Śibī | |||
7 | Trigarta | |||
8 | Ambaṣṭha | |||
9 | Mālava | |||
10 | Pañcakarpaṭa | |||
11 | Madhyamikāya | |||
12 | Vāṭadhāna | |||
13 | Puṣkara (las) |
| ||
14 | Utsavasaṃketa | |||
15 | Sindu | |||
16 | Grāmaṇeya | |||
17 | Śūdra | |||
18 | Abhira |
| ||
19 | parvatavāsin |
| ||
20 | Pañcanada |
| ||
21 | Ratnākara,
Vellātaṭa, Siṃhanada |
|||
22 | Aparapattana | |||
23 | Uttarajyotika,
Vṛndāṭaka |
|||
24 | Ramaṭha | |||
25 | Hārahūṇa |
| ||
26 | Yavana | Roma | ||
27 | Lambānudeśaja,
Bandhaka |
|||
28 | Vāsudeva |
| ||
29 | Madra | Śākala,
Puṭabhedana |
Śalya |
|
30 | Mleccha |
| ||
31 | Pahlava, Barbara |
- Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.