View source for Podboje Nakuli (zachód) (2.29)

[[Plik:Digvijaya - Nakula.png|mały|Podboje (digvijaya) Nakuli.]]
Autor informuje nas, że na zachodzie (''pratyañc'') znajdują się tereny wcześniej podbite przez Wasudewę (''Vāsudeva''). Nakula wyrusza ze stolicy Pandawów Khandawaprasthy (''Khāṇḍavaprastha'') i trafia do miejsca miłego Karttikei – Rohitaki (''Rohītaka''), identyfikowanego jako Rohtak – dawna stolica Judhejów. Z kultem Karttikeji wiąże się konfederację plemienną Judheja, która zajmowała tereny między Indusem a Gangesem. Na monetach bitych przed Judhejów od I w. p.n.e. pojawia się właśnie to bóstwo.


Następnie Nakula przekracza tereny pustynne (''marubhūmi''). Tekst spoza wydania krytycznego wymienia Daśarnów, których odwiedził już brat Nakuli Sahadewa podczas podbojów południowych, niezbyt poprawnie identyfikuje też ich władcę (w innych miejscach jest nim ''Hiraṇyavarman''). Dalej tekst wymienia krainy Pendżabu: ''Śibī, Trigarta'', ''Ambaṣṭha'' (bliżej niezidentyfikowana kraina w okolicach Lahore, jej władcą miał być ''Śrutāyu'' walczący po stronie Kaurawów), ''Mālava'' (identyfikowani jako Malloi, z którymi spotkał się Aleksander w rejonie Pendźabu).


Mieszkańcy lasów Puszkary (''puṣkarāraṇyavāsin'') to może być ludność zamieszkująca teren pielgrzymkowy Puszkar w okolicach Ajmeru. Na te tereny wskazuje wymienienie dalej mieszkańców gór mieszkających „wraz z Matsjami” (tereny przyległe do królestwa Matsjów). Są tu też wymienieni Abhirowie zamieszkujący tereny gdzie ginie w piaskach Saraswati (teren identyfikowany z zanikającą rzeką Luni). Tekst miesza powyższe tereny z krainami nad Indusem (''Sindu, Pañcanada''), co może wskazywać, że dzisiejsze tereny pustynne nie stanowiły problemu komunikacyjnego i w wyobraźni bardów traktowano je jako jeden pas krain.


Daleki zachód kojarzy się z zagranicznymi przybyszami – Hunami (nazywanymi grabieżcami – ''hārahūṇa'') oraz Jawanami – tekst wymienia ich stolicę Rzym (''Roma''), którą nazywa odległą (''araṇa'').


Zaraz po podbiciu krain Hunów i Jawanów Nakula odwiedza Krysznę, a chwilę później wuja w królestwie Madra. Nazwanie jego stolicy Wklęsłoskrętną (''Puṭabhedana'') wskazuje, że leżała ona u ujścia rzeki lub w jej zakolu. Dalej tekst wymienia barbarzyńców (''pahlava, barbara'') i mieszkańców brzegu oceanu (''sāgarakukṣi''). Jeśli identyfikuje się siedzibę Kryszny z Gudżaratem, to trudno sobie wyobrazić jak może droga prowadzić z niej bezpośrednio do Madry, by zaraz znów znaleźć się na wybrzeżu (''sāgarakukṣi''). Tego typu niespójności świadczą o słabym radzeniu sobie bardów z umieszczeniem siedziby Kryszny. Wiązanie jej z wyobrażeniem krain zachodnich (Pendżab, Sindh, Radżastan) kłóci się z jej umiejscowieniem w Gudżaracie, tym bardziej, że Gudżarat (''Surāṣṭra'') został odwiedzony w czasie południowych podbojów Sahadewy, a trasa do niego wiodła z krain leżących nad Narmadą.

== Lista krain podbitych przez Nakulę ==
{| class="wikitable"
! style="text-align: center;"|'''nr'''
! style="text-align: center;"|'''kraina/lud'''
! style="text-align: center;"|'''stolica'''
! style="text-align: center;"|'''władca'''
! style="text-align: center;"|'''komentarz'''
|-
|1
|''Mattamayūraka''
|''Rohītaka''
|
|
* miejsce miłe Kartikeji (''Kārttikeya'')
* plemię – „wydający okrzyki jak  podniecony paw”
|-
|2
|''marubhūmi''
|
|
|
* kraj pustynny
|-
|3
|
|
|''Śairīṣaka''

''Maheccha''
|
|-
|4
|<span style="color: grey;">''Daśārṇa''
|
|<span style="color: grey;">''Ākrośa''
|
|-
|5
|<span style="color: grey;">''Liliṭa,'' 

<span style="color: grey;">''Pāṭana''
|
|
|
|-
|6
|''Śibī''
|
|
|
|-
|7
|''Trigarta''
|
|
|
|-
|8
|''Ambaṣṭha''
|
|
|
|-
|9
|''Mālava''
|
|
|
|-
|10
|''Pañcakarpaṭa''
|
|
|
|-
|11
|''Madhyamikāya''
|
|
|
|-
|12
|''Vāṭadhāna''
|
|
|
|-
|13
|''Puṣkara'' (las)
|
|
|
* mieszkańcy lasów
|-
|14
|''Utsavasaṃketa''
|
|
|
|-
|15
|''Sindu''
|
|
|
|-
|16
|''Grāmaṇeya''
|
|
|
|-
|17
|''Śūdra''
|
|
|
|-
|18
|''Abhira''
|
|
|
* mieszkający nad rzeką ''Sarasvatī''
|-
|19
|''parvatavāsin''
|
|
|
* mieszkańcy gór, którzy są wraz z  Matsjami
|-
|20
|''Pañcanada''
|
|
|
* Pendżab
|-
|21
|
|<span style="color: grey;">''Ratnākara,''  
<span style="color: grey;">''Vellātaṭa,'' 

<span style="color: grey;">''Siṃhanada''
|
|
|-
|22
|<span style="color: grey;">''Aparapattana''
|
|
|
|-
|23
|
|''Uttarajyotika,''

''Vṛndāṭaka''
|
|
|-
|24
|''Ramaṭha''
|
|
|
|-
|25
|''Hārahūṇa''
|
|
|
* rabusie Hunowie
|-
|26
|<span style="color: grey;">''Yavana''
|
|<span style="color: grey;">''Roma''
|
|-
|27
|<span style="color: grey;">''Lambānudeśaja,''  
<span style="color: grey;">''Bandhaka''
|
|
|
|-
|28
|
|
|''Vāsudeva''
|
* Kryszna zaprasza Nakulę w odwiedziny
|-
|29
|''Madra''
|''Śākala,'' 
''Puṭabhedana''
|''Śalya''
|
* wuj Śalja z radością przyjmuje  Nakulę
|-
|30
|Mleccha
|
|
|
* mieszkający na brzegu oceanu (''sāgarakukṣi'')
|-
|31
|''Pahlava, Barbara''
|
|
|
|}

* <span style="color: grey;"><small>Na szaro zaznaczono tekst spoza wydania krytycznego.</small>
[[Category:Podboje]]
[[Category:Geografia]]